Biologia-Geologia

Unibertso urruneko supernoba baten hiru irudi lortu dituzte

Unibertso urruneko supernoba baten hiru irudi lortu dituzte

Galaxia bat lente gisa erabilita lorturiko irudiei esker jakin dute izarra Eguzkia baino bostehun aldiz erradio handiagoko supererraldoi gorri bat zela eta duela 11.500 milioi urte lehertu zela.

Abiatu da Artemis I misioa

Abiatu da Artemis I misioa

NASAren helburua da bidaia bat antolatzea Ilargira, emakume baten zuzendaritzapean, 2024an. Aurretik, 'SLS' espaziontziaren eta 'Orion' ontziaren gaitasunak neurtu behar dituzte abiatu berri duten misioan. Hiru maniki bidali dituzte benetako astronautekin eginen diren misioetako informazioa biltzeko.

Lulak %89 gutxituko du Amazoniako deforestazioa

Lulak %89 gutxituko du Amazoniako deforestazioa

Brasilgo presidentetzarako bozen irabazleak agindu du ia desaktibatutako ingurumen araudia berrezarriko duela, eta legez kanpoko deforestazioa eten. Euskal Herria halako lau den eremu bat salba dezake: 75.960 kilometro koadro oihan.

43 parke eoliko egiteko eskariak aztertzen ari dira

43 parke eoliko egiteko eskariak aztertzen ari dira

44 parke daude orain, eta haien potentzia 1.520 megawattekoa da denera; proiektu guztiak eginez gero, oraingoa halako bi litzateke potentzia. Hamarkada batez, geldi egon da sektorea, baina, 2021etik, berpiztu egin da Hego Euskal Herrian. Ipar Euskal Herrian ez da parke eolikorik.

AHTaren puzzlea osatu ezinda

AHTaren puzzlea osatu ezinda

Duela hamasei urte hasitako obra ez da amaituko 2028ra arte gutxienez, Espainiako Gobernuaren aurreikuspenen arabera. 'Euskal Y'-ak 4.200 milioi euroko aurrekontua zuen hasieran, baina 5.000 milioi gastatu dituzte dagoeneko, eta 7.000 milioira iritsiko da.

Neptunoren eraztunen argazkiak atera ditu James Webb teleskopioak

Neptunoren eraztunen argazkiak atera ditu James Webb teleskopioak

Eraztunak inoiz ez dira ikusi hain zehatz. Izan ere, teleskopioaren berezitasunari esker, orain arte ikusi gabeko eraztunak harrapatu ditu Webbek. 'Voyager 2' zundak irudikatu zituen lehenbizikoz, duela 33 urte.

Hegaluzeek non hibernatzen duten deskubritu dute

Hegaluzeek non hibernatzen duten deskubritu dute

Ozeano Atlantikoaren mendebaldean ematen dute negua, sakonera handiko uretan. Azti taldeko ikerlari batek marka elektroniko bat jarri zion hegaluze bati orain bi urte; hala, animaliaren migrazio ibilbidea osoki erregistratu dute estreinako aldiz.

Kaka egitearen lotsa

Kaka egitearen lotsa

Kaka egitearen lotsari parkopresia deritzo. Emazteek gehiago pairatzen dute. Haurtzaroari hertsiki lotua da gaitz psikologiko hori, eta ondorio fisiologikoak dauzka, baina baditu aterabideak.

Asteroide bat tirokatzea lortu dute

Asteroide bat tirokatzea lortu dute

Dimorphos asteroidea izan da helburua. Ez dago Lurraren ibilbidean, eta ez dago hark planeta suntsitzeko arriskurik. Asteroidearen erdigunetik 17 metrora jo dute. Orain, kalkuluak egin beharko dituzte, jakiteko zenbat desbideratu den jotako objektuaren orbita. Zuzenean ikusi ahal izan da proba.