Balio etikoak

Matxismoa

Matxismoa

Onintza Enbeita bertsolari eta kazetaria azaroaren 25ari begira jarri da iritzi artikulu honetan: Indarkeria Matxistaren Kontrako Nazioarteko Egunari begira, hain zuzen ere. Salatzen du gizarte eredu gehienetan dagoela matxismoa. 

Iñaki Zubizarreta: «Bai, irten daiteke eskola jazarpenetik»

Iñaki Zubizarreta: «Bai, irten daiteke eskola jazarpenetik»

Iñaki Zubizarreta Telleria (Madril, 1972) saskibaloi jokalari ohiak jazarpen basatia jasan zuen eskolan: bere buruaz beste egiteko zorian egon zen, jipoituta koman... Subnormal komikian jaso dute haren bizipena. «Hitz horrekin apurtu zidaten haurtzaroa».

Patruila neonaziak

Patruila neonaziak

Polonia eta Bielorrusiako mugan Europako Batasunera sartzeko zain dauden migratzaileen egoera hartu du hizpide Ane Irazabal kazetariak Zaitun podcastean: zehazki, Poloniatik barrena Alemaniara sartu nahi duten migratzaileena. Izan ere, talde neonaziak antolatzen hasi dira migratzaileen kontra.

Mamutak berpiztuko dituela iragarri du ikerlari talde batek

Mamutak berpiztuko dituela iragarri du ikerlari talde batek

Asiako elefantearen eta mamut iletsuaren arteko nahasketa litzateke, eta ikertzaileek esan dute haien bidez sor dezaketela duela 10.000 urteko tundraren antzeko ekosistema.

Zientzialari askok zalantzan jarri dute proiektu horren gauzatzea, eta askoren galdera da ea etikoa ote den jada galduak diren animaliak birsortzea.

Afganistandik Italiara oinez: 5.000 kilometro

Afganistandik Italiara oinez: 5.000 kilometro

Boluntario talde bat elkartzen da egunero Triesteko geltokiaren aurrean (Italia), oinarrizko laguntza emateko bi kontinenteren arteko bidaia errepidetik, menditik eta basotik egin duten iheslariei. Migratzaileetako batzuek asiloa eskatuko dute Italian, eta beste batzuek Europako beste leku bat izango dute helmuga.

Kontraerranak, udarak emanak

Kontraerranak, udarak emanak

Estitxu Arozena Albizuk kontraerranei kantatu die bertso idatziotan. Mutrikun (Gipuzkoa) jaio zen, 1975ean, eta hiru hilabeterekin joan zen Lesakara (Nafarroa). Han hazi zen bertsolari gisa, eta 16 urterekin hasi zen plazetan. Bitan irabazi du Nafarroako Bertso Txapelketa: 1995ean eta 1998an. Bertsolaritza irakasle da ikastetxeetan eta bertso eskoletan.

Arbonatik

Arbonatik

Arbonako lurren okupazioaz egin ditu bertsoak Maindi Murua Berrak (Azkain, Lapurdi, 1989). Familiatik zaletasuna jaso, eta Donibane Lohizuneko ikastolako bertso eskolan egin zituen lehen urratsak. Eskolarteko txapelketetan parte hartu zuen, eta Xilaban gero, 2010., 2012. eta 2020. urteetan. 2011n Hernandorena saria irabazi zuen.

Minak hezurmamitzen

Minak hezurmamitzen

Indarkeriaren arrastoa, hark eragindako oinazea, bere larruan nozitu du Maria Jauregik. Errealitate hori ezagun du Irati Goikoetxeak ere, eta literaturaren bidez plazaratu ditu ETAren biktima baten saminak eta prozesuak. 

Garai eta giro bertsuan haziak eta heziak, biak mintzo dira biolentziaz, sufrimenduaz, biktimen rolaz, memoriaz eta hura belaunaldi berriei transmititzeko beharraz.

Trans Legeari buruzko legeak aspaldiko aldarrikapenak bete eta eztabaida eragin du

Trans Legeari buruzko legeak aspaldiko aldarrikapenak bete eta eztabaida eragin du

Ekainaren hondarretan Espainiako Gobernuak onartu zuen legeari esker transek ez dute osasun arloko profesionalen eskuetatik pasatu beharko beren sexu- genero identitatea baieztatzeko. Hau da, transitu prozesuen despatologizazioa dakar legeak.