Osasuna

Gazteak 13 urte eta erdi pasatxorekin hasten dira edaten Nafarroan

Gazteak 13 urte eta erdi pasatxorekin hasten dira edaten Nafarroan

Suspertu programak egindako azken ikerketen arabera, Nafarroako gazteak 13,6rekin hasten dira alkohola edaten, 14,3rekin tabakoa erretzen, eta 14,9rekin, berriz, kalamua kontsumitzen.

«Nerabeak zenbat eta goizago hasi alkohola edaten, orduan eta arrisku handiagoa bertze substantzia batzuk kontsumitzeko», ohartarazi dute.

Abortatu nahi izanez gero muga isilpean pasatu behar zenekoa

Abortatu nahi izanez gero muga isilpean pasatu behar zenekoa

Emakumeei abortatzen laguntzeko sare klandestino andana izan zen 1970eko hamarkadaren amaieran eta 1980koaren hasieran. Errenteriako emakume talde batek Ipar Euskal Herrira eramaten zituen abortatu nahi zuten emakumeak, Miarritzeko klinika batera. Izan ere, Hego Euskal Herrian abortatzea legez kanpokoa zen urte haietan.

Joan Mari Irigoien idazlea hil da

Joan Mari Irigoien idazlea hil da

Nobelagintzan utzi du arrasto sakona haren obrak euskal letretan, baina poesia lanak eta haur eta gazteentzako liburuak ere idatzi ditu. Esklerosia atzeman zioten duela urte batzuk. Bere lanetan eta publikoki maiz adierazi zuen eutanasiaren aldeko jarrera.

Hemorroideak: ohikoak bezain isilduak

Hemorroideak: ohikoak bezain isilduak

Odolbilduak dira hemorroideak; uzkian ateratzen diren barize moduko batzuk. Eta gaixotasun ohikoa izan arren, isilpean eraman ohi ditu jendeak. Horien prebentzioan lan egin beharko litzateke, profesionalen ustez. Besteak beste, elikatze ereduan aldaketa bortitzik ez egitea eta ura edatea gomendatzen dute.

Adrian Garcia: «Kirolak desgaitasuna beste modu batean ikusten laguntzen du»

Adrian Garcia: «Kirolak desgaitasuna beste modu batean ikusten laguntzen du»

Gurpil aulkiko saskibaloia ezagutu orduko maitemindu zen harekin Adrian Garcia (Gasteiz, 2002). Gaixotasun degeneratibo baten ondorioz, ezin da lehiatu zutik dabiltzanekin batera, eta Bilboko Bidaideak taldeko jokalaria da.

'Bizitzaren sekretua', agerian

'Bizitzaren sekretua', agerian

70 urte bete dira DNAren egitura helize bikoitz bat zela deskubritu zutela. XX. mendeko aurkikuntza garrantzitsu horrek bidea ireki zuen biologia molekularra garatzeko. 

Egituraren berri izatearen ondorioz jakin da DNA nola erreplikatzen den, nola gehitzen diren zelula guztiak, nola pasatzen diren geneak herentzian hurrengo belaunaldira...

Kazetaritza 'elikagai'

Kazetaritza 'elikagai'

Muskizko institutuko batxilergoko ikasleek kazetaritza landu dute BERRIA Ikasgelarekin elkarlanean, eta elkarrizketa egin diote Maddi Etxeberria Otaegi nutrizionistari.

Kazetaritzak aukera asko eskaintzen ditu aktualitatea baliatuz hezkuntzako curriculumak lantzeko, eta euskarazko egunkaria bide hori aztertzen eta garatzen ari da.

Enpresa kutsatzaileen poluzioak gora egin du berriro ere

Enpresa kutsatzaileen poluzioak gora egin du berriro ere

Europako PRTR enpresa kutsatzaileen erregistroan argitaratutako datuen arabera, Euskal Herriko enpresek gutxiago kutsatu zuten 2020an, baina atzera ere, 2021ean, handitu egin da haien poluzioa. 

Errekuntza eta energia instalazioen jarduerak kutsatzen du gehien; haiek sortzen dituzte erregistroak bildutako isurketa guztien erdiak. Sektore horretan daude zentral termikoak, findegiak eta zementu fabrikak.

Adimen artifiziala: fikziotik errealitatera

Adimen artifiziala: fikziotik errealitatera

GPT-4 txatak agerian utzi du adimen artifiziala ez dela jada etorkizuneko kontua. Adituek diote aurrerantzean geroz eta arlo gehiagotara zabalduko dela, baina zer da adimen artifiziala? Nola funtzionatzen du, eta nola aldatuko du gaur egungo bizimodua?