Europako PRTR enpresa kutsatzaileen erregistroan argitaratutako datuen arabera, Euskal Herriko enpresek gutxiago kutsatu zuten 2020an, baina atzera ere, 2021ean, handitu egin da haien poluzioa. 

Errekuntza eta energia instalazioen jarduerak kutsatzen du gehien; haiek sortzen dituzte erregistroak bildutako isurketa guztien erdiak. Sektore horretan daude zentral termikoak, findegiak eta zementu fabrikak.

GPT-4 txatak agerian utzi du adimen artifiziala ez dela jada etorkizuneko kontua. Adituek diote aurrerantzean geroz eta arlo gehiagotara zabalduko dela, baina zer da adimen artifiziala? Nola funtzionatzen du, eta nola aldatuko du gaur egungo bizimodua?

Sei emakumek Asenna Nafarroako Endometriosi Elkartea sortu dute, endometriosi eritasunaren berri emateko. Salatu dute oraindik ere gaixotasun «ikusezin» bat dela, eta zalantzan jartzen dela sufritzen dutenen hitza.

Malen Etxea andre migratzaileei arta emateko elkartea da. Silvia Carrizok sortu zuen (Caleta Olivia, Argentina, 1965). Presidentea Jessica Guzman da (Santiago, Txile, 1962).

Etxeko langileek usu dituzten bide malkartsuez lehen pertsonan ari da: «Hamar urtetik gora egin nituen etxeko langile, egoiliar». Egoiliar. Esan du hitza, eta esanahia argitzea komeni da: gau eta egun zaintzaile jarduten duten andreak dira, zaintzen dituzten pertsonen etxean bertan, haien esanetara.

Gaztelaniako eskolak ematen ari zen 52 urteko emakumea, eta 16 urteko ikasle batek eraso egin zion. Erailketa egotzita, atxilotu egin zuten berehala gaztea. Auzia ikertzen ari dira orain.

Arrazoi anatomikoak, morfologikoak eta biomekanikoak direla medio, emakume kirolariek arrisku handiagoa dute belauneko lotailu gurutzatua apurtzeko. Ander Formoso arrazoien inguruan mintzatu da, eta Esther Arrojeriak eta Marina Agouesek euren bizipenak azaldu dituzte.

Idazle ezagunaren jaiotzaren urteurrenean, hari buruz idatzi du iritzi zutabea Onintza Enbeita bertsolariak. Bere buruaz beste egin zuenekoa ekarri du akordura, besteak beste, buruko osasunari buruzko tabuaz aritzeko. Baina, batik bat, idazleak aldarrikatzen zuen norberaren espazioaren garrantzia azpimarratu du.   

Martera bidean lehenbiziko pausoak eman ziren, AEBek iragarri zuten energia errentagarria egitea lortu zuela, aurrerapenak egin ziren organo txertaketan eta txertoen teknologia berrietan, eta giza historia hobeki ezagutzeko aurkikuntza handiak ere izan ziren.

Jende askok ezagutzen du Nora Gomez (Santander, Espainia, 1957); izotz hockeyko jokalaria izateagatik, komertzial lanagatik, eta Nafarroan LGTBI elkarteetan egiten duen lanarengatik. 50 urtez sekretuan gorde zuen emakume zela, baina duela hamarkada bat lehertu zen.