Ingurumena

Munduaren amaierako izotzetarako bidaia

Munduaren amaierako izotzetarako bidaia

Darwin mendikatean, Suaren Lurraldean (Txile hegoaldean), hilabetez aritu da 'Into the Ice' (Izotzerantz) euskal espedizioa. Lehenengoa izan da Amerikako hego muturrean dagoen izotz eremuan ikerketa zientifiko zabala egiten. Gainera, aurrez inork zapaldu gabeko bi gailurretara igotzea lortu dute.

Silurua: inbaditzaile bat uretan

Silurua: inbaditzaile bat uretan

Sobrongo urtegian (Araba) siluruak daudela berretsi dute. Espezie inbaditzaile bat da. Litekeena da arrain harrapakari hori bi metro luze izatea, eta 100 kiloraino iristea; sarraskiak eragiten ditu ur gezetako hainbat ekosistematan.

Hondamendi nuklearra arrisku

Hondamendi nuklearra arrisku

Giza tragediaz gain, gerrak baditu beste ondorio batzuk ere. Ukrainako gatazkak eragin handia izan dezake ingurumenean, eta adituek arrisku bat nabarmendu dute: kutsadura nuklearra. Hamabost erreaktore dauzkate martxan.

Itsasoaren jabe berriak

Itsasoaren jabe berriak

Hogei urtean erdira murriztu da baxurako flota, errelebo faltagatik. Sarritan, kanpoko ontzi jabeek erosten dituzte barkuak eta horien lizentziak, eta beste portu batzuetara eramaten. Izan ere, arrantza metodo tradizionalak eta enpresa eredu familiarra aldatzen ari dira.

Agur, Pello

Agur, Pello

Pello Zabala fraide frantziskotarra, idazlea, musikazalea, euskaltzalea eta eguraldi iragarlea hil zen otsailaren 1ean. 78 urte zituen.

Arantzazun egin zen fraide; han ikasi zuen eguraldiari begiratzen, eta handik aritu zen irrati esatari Euskadi Irratian. Zabalak naturari begiratzeko zuen modua nabarmendu du Onintza Enbeitak iritzi artikulu honetan.

Plastiko kutsadurak itsas espezieen %88ri eragiten die

Plastiko kutsadurak itsas espezieen %88ri eragiten die

Espezie gehienek material hori dute beren organismoan. Gutxienez, 2.144 espezie dira, eta kopururik deigarriena itsas hegaztiei buruzkoa da, horien %90k sabeleratu baitute plastikoren bat. Gizakiak jaten dituen espezieetan ere aurkitu dute material hori.

Thierry Truffaut: «Ihauteriak garbiketa handi bat dira»

Thierry Truffaut: «Ihauteriak garbiketa handi bat dira»

Thierry Truffautek (Baiona, 1957) hamarkadak daramatza euskal ihauteriak ikertzen. Komunitateak bere buruarekin bat egiteko garai bat dela erran du. 

Frantziak bere kultura ondare immaterialaren inbentarioan sartu ditu Lapurdiko ihauteriak, Euskal Kultur Erakundearen bidez: kaskarotak, etxez etxekoa, idi gizenak...

Animaliak

Animaliak

Andoni Egaña bertsolariak Igeldoko (Gipuzkoa) Arrano Etxea hartu du hizpide zutabe honetan, hainbat urtez hainbat animaliari aterpea eman dien tokia ixtera doazela eta. Animalia horiek erdarazko egungo telebistan daukaten sona dela-eta, kezka du euskaldunon artean zabaltzen ari den iruditeriari buruz.

Tsunamia eragin zuen Tongako sumendia desagertu egin da ur azaletik

Tsunamia eragin zuen Tongako sumendia desagertu egin da ur azaletik

Sateliteen irudietan ikusten denez, Hunga Tonga Hunga Ha'apa sumendia lehertu den lekuan, bi lur zati soilik geratzen dira azalean, aurrez baino askoz txikiagoak. Gutxienik bi lagun hil dira, baina baliteke gehiago izatea; azpiegiturak kaltetuta daudenez, oso zaila da Tongako uhartediko bizilagunekin komunikatzea.