Unibertsoa

Konexioa egin dute 'Lur-1'-ekin, osorik Euskal Herrian egindako lehen satelitearekin

Konexioa egin dute 'Lur-1'-ekin, osorik Euskal Herrian egindako lehen satelitearekin

Abuztuaren 16an, ostirala, 20:56 zirenean, espazioratu zuten osorik Euskal Herrian egindako lehen satelitea. Kaliforniatik (AEB) bota zuten, Elon Musk enpresari estatubatuarraren SpaceX enpresaren Falcon 9 suziri batean. Hamasei ordu geroago, larunbateko 12:42 zirenean, satelitearekin konexioa egitea lortu zuten.

Zulo beltz masiboa Esne Bidean

Zulo beltz masiboa Esne Bidean

Oraingoz galaxiako izar zulo beltz handiena dena topatu dute: Eguzkiak baino 33 aldiz masa handiagoa du. Haren inguruan orbitatzen duen izarrari esker ikusi dute, eta Lurretik 2.000 argi urtera dago.

Zer kontatuko dute asteroidetik ekarritako harri hautsek?

Zer kontatuko dute asteroidetik ekarritako harri hautsek?

Bennu asteroidearen harriak eta hautsak jaso, eta Lurrera itzultzea lortu du NASAk. OSIRIS-REx misioak jasotako laginak mundu osoko 233 zientzialariren artean banatuko dituzte.

Zientzialariek badakite molekula organiko asko dituela asteroideak, eta uste dute noizbait urak eraldatu zituela horiek. Biziaren jatorriari buruz gehiago ikasteko balio dezakete laginek.

Indiako espaziontzi bat iritsi da lehen aldiz Ilargiko hego polora

Indiako espaziontzi bat iritsi da lehen aldiz Ilargiko hego polora

Abuztuaren 23tik, Ilargiko hego poloan dago Indiako Chandrayaan-3 espaziontzia. Ilargiko hego polora ailegatu den lehen espaziontzia da, eta han ilargiratu den laugarren herrialdea, AEB Ameriketako Estatu Batuen, Txinaren eta SESB Sobietar Errepublika Sozialista batasunen atzetik.

'Su' eta 'Gar' izenak dituzte planeta batek eta haren izarrak

'Su' eta 'Gar' izenak dituzte planeta batek eta haren izarrak

Lehenbiziko aldia da planeta batek eta bere izarrak euskarazko izenak dituztela. EHUk egindako proposamena onartu du Nazioarteko Astronomia Batasunak.

Beruna urtzeko moduko beroa egiten du planeta horretan, eta litekeena da harrizkoa izatea, eta burdinazko nukleo bat edukitzea.

Bi urte lurtar Marte sakon aztertzen

Bi urte lurtar Marte sakon aztertzen

Urte martetar bat, hots, bi urte lurtar igaro dira Mars 2020 misioak Marten lur hartu zuenetik. 'Perseverance' deitutako rover edo robota Marten da orduz geroztik, eta informazio anitz bildu dute planeta gorria hobeki ezagutzeko. Robot horretako pieza batzuk EHUko taldeek diseinatuak dira.

Lurraren barne geruzak ere etenik gabeko mugimenduan

Lurraren barne geruzak ere etenik gabeko mugimenduan

Lurraren barneko prozesuen berri izateko, uhin sismikoak erabiltzen dira. Berriki, ikerketa batek erakutsi du nukleo solidoaren abiadura moteldu egin dela, eta agerian utzi du mantuaren eta nukleo solidoaren arteko abiadura aldea.

2022ko mugarriak zientzian

2022ko mugarriak zientzian

Martera bidean lehenbiziko pausoak eman ziren, AEBek iragarri zuten energia errentagarria egitea lortu zuela, aurrerapenak egin ziren organo txertaketan eta txertoen teknologia berrietan, eta giza historia hobeki ezagutzeko aurkikuntza handiak ere izan ziren.

Unibertso urruneko supernoba baten hiru irudi lortu dituzte

Unibertso urruneko supernoba baten hiru irudi lortu dituzte

Galaxia bat lente gisa erabilita lorturiko irudiei esker jakin dute izarra Eguzkia baino bostehun aldiz erradio handiagoko supererraldoi gorri bat zela eta duela 11.500 milioi urte lehertu zela.