Norberaren biografian markatuta gelditzen diren mugarrietako bat da lehen musua. Adituak bat datoz: nortasuna eraikitzen duten piezetako bat da lehen musua, eta nerabezaro-helduaro trantsizio horretan dauden sexu jarrerak hobeto ulertzen lagun dezake.

Nerea Osinalde EHUko Biokimika Saileko irakasleak, bere iritzi zutabean, kontatzen du zergatik hasi ginen musuak ematen. Musuak afektuarekin eta maitasunarekin erlazionatzen ditugula dio, baina, dioenez, hori ez da gertatzen munduko kultura askotan.

Sare sozialek, liburuek eta telesailek guztiz aldatu dute nerabeek sexualitateaz duten ikuspuntua. Carmen Ruiz Repullo soziologoaren erranetan, neskak «hipersexualizaziora» bultzatzen dituzte harremanetan, eta mutilak, berriz, «sexu demostraziora».

Azken hamarkadan gora doaz sexu bidez kutsaturiko gaitzak, batez ere gazte eta nerabeen artean. Adituek uste dute «lotsa» eta «ezjakintasuna» nagusi direla gazteen artean, eta sexu heziketa eta prebentzioa indartu behar direla.

Estuki lotuta daude elikadura nahasmenduak eta sexualitatea. Alabaina, harremana ez da oso ezaguna, eta gutxi ikertu da, Paula Martinez (Getxo, Bizkaia, 1996) sexologo eta Suazugan proiektuaren sortzailearen irudiko.

Sexualitatea eta buruko nahasmenduak. Biak ala biak dira gai tabuak. Lourdes Perez (Gasteiz, 1963) Emaize sexologia zentroko sexologoa da, eta estigma bikoitz horri aurre egiteko lanean dabil aspaldian.

Garrantzitsua iruditzen zaio pertsona guztiek ulertzea sexualitatea sentitzeko eta bizitzeko modu desberdinak daudela, «bakoitzak bere errealitatetik».

Pantailaren bestaldean dagoenarekin jolasteko eta sextingak pizten duen kitzikapenaz gozatzeko aukera dago egun. Gizakien desioa eta harremanak garai berrietara moldatuz doaz, eta gozatzeko aukera berriak ekarri ditu horrek.

Praktika horrek, baina, alde guztiek konfiantzan adostua izan behar du.

BERRIAko telebista kritikari Lide Hernandok 'Porno Belaunaldia' dokumentala hartu du hizpide bere iritzi artikuluan. Filmean ageri diren nerabeen testigantzen balioa goraipatu du, gaiaz zeinen argi eta lasai mintzo diren nabarmenduz.

Dokumentalari esker, pornografiak eragiten dituen hainbat ondorio negatiboez jabetu da Hernando, eta, beraz, halako lanak egitea garrantzitsua dela uste du.

LGTBI kolektiboko kideak kriminalizatzeko neurriak dituzten 65 estatu daude mundu osoan. Afrikan oso lege gogorrak daude indarrean, eta Europako estatu batzuetan ere handia da bazterketa.