Mende erdi bete da Pablo Picasso margolari kubista hil zenetik. Haren omenezko dozenaka ekinbide antolatu dira, eta Berria FM-k ere egin du berea; begirada feministatik. Izan ere, gauza jakina da Picasso erasotzaile matxista bat izan zela.

Bereizi ote daitezke pertsona eta artista? Zer egin behar da haren obrarekin? Galdera horiei erantzuten laguntzeko, Haizea Barcenilla arte komisarioaren laguntza izan dute [saioaren 12. minututik aurrera].

'Medusa' izeneko EPa sortu du Andrea Vitoria ‘AyVee’-k (Tolosa, Gipuzkoa, 1997), jasan zuen bortxaketa eta ondoren bizi izandakoak kontatzeko. Haren hitza zalantzan jarri zutela salatu du, eta ingurukoen babesari esker egin duela aurrera.

Iazko urrian indarrean sartu zenetik, nahi gabeko ondorio bat ekarri du Sexu Askatasuna Erabat Bermatzeko Espainiako Lege Organikoak: dozenaka sexu erasotzaileren zigorrak berraztertu dira, eta horietako batzuk, murriztu. 

Ehunka lagun zauritu dira, eta beste hainbeste atxilotu dituzte. Presidenteak iragarri du ikerketa bat egingo duela Amini gazteari zer gertatu zaion argitzeko.

Irango Moralaren Poliziak irailaren 13an atxilotu zuen Mahsa Amini 22 urteko emakume gaztea, beloa «gaizki jarrita» eramateagatik. Hiru egun geroago hil zen; Poliziaren esanetan, «bihotzekoak jota».

Bosnia eta Herzegovinako gerra hasi zela 30 urte dira. Garbiketa etnikoak ezaugarritu zuen Bosniako gerra (1992-1995). Azken datuen arabera, 100.000 lagun hil zituzten, eta 20.000 emakume baino gehiago bortxatu. Hainbat lagunek beren herria utzi eta Euskal Herrira ihes egin zuten.

Emakumeen aurkako indarkeria sexuala barne migrazioaren kausa eta ondorio da Kongoko Errepublika Demokratikoan. Mineralen ustiaketarekin loturiko talde militarrek gudu zelai bilakatu dute emakumeen gorputza, eta haien aurkako bortizkeria gizarteko gainerako arloetara hedatu da. BERRIA bertan izan da. 

Kongoko Errepublika Demokratikoko Hego Kivu eskualdeko 28 emakume hil zituzten iaz sorgin izateaz akusatuta. BERRIAko kazetari Maddi Ane Txoperena Iribarrenek han bertan jaso ditu hainbat testigantza.

Azaroaren 25a Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da, emakumeen aurkako askotariko indarkeriak salatzeko eguna. Horren harira, bortxa mota hori pairatu duten bi emakumerekin hitz egin du BERRIAk: haurra zela sexu abusuak jasan zituen emakume baten testigantza da lehena; bikotekide edo lige ohiak bortxatu zuen batena bigarrena.

Onintza Enbeita bertsolari eta kazetaria azaroaren 25ari begira jarri da iritzi artikulu honetan: Indarkeria Matxistaren Kontrako Nazioarteko Egunari begira, hain zuzen ere. Salatzen du gizarte eredu gehienetan dagoela matxismoa.