Arrazakeria

Aterki bat zAApAArrAAdAAri

Malcolm Treviño-Sitte: «Telesailak kanpotarren ikuspegi baikorra ikusarazten du»
ETBren Primeran plataformak 'Toure detektibea' telesaila estreinatu, euskarara bikoiztuta. Rol protagonista jokatzen du Malcolm Treviño-Sittek (Malabo, Ekuatore Ginea, 1981).
Jon Arretxek sortutako pertsonaia da Toure; Bilboko San Frantzisko auzoan bizi den Burkina Fasoko etorkin bat da, eta detektibe zereginetan murgiltzen da.

Likidotasuna gelditu
Egunero ikusten ditugun irudi bortitzei buruz ari da bere iritzi artikuluan BERRIAko zutabegile Goizalde Landabaso kazetaria. Oso irudi gogorrak ikustera ohitu garela uste du, eta horrek zaildu egin dezakeela gertaeren larritasunaz ohartzea.

Paula Guerra: «Adimen artifiziala ikuspuntu bat da»
Paula Guerra militante antirrazistak (Santiago, Txile, 1976) adierazi du teknologia arduraz erabili behar dela, estigmarik elikatu ez dezan. Izan ere, algoritmoak ere arrazistak izan daitezke, eta «botere harreman historikoak iraunarazi».
Europako Batasunak aurki onartuko du Adimen Artifizialaren Legea, eta aurrerapauso bat izango dela uste du, baina ez dela nahikoa.

Fermin Muguruza: «Ibaiak ez du hiltzen; politika arrazistek hiltzen dute»
«Beharrezkoa» eta «urgentziazkoa»; hala definitu du Fermin Muguruza musikari eta zinemagileak (Irun, Gipuzkoa, 1963) bere azken lana: 'Bidasoa 2018-2023' dokumentala. Donostiako Zinemaldian aurkeztu du.
Migratzaileek Europara iristeko egindako bidaia kontatzen du filmak, Bidasoa inguruan hildakoak gogoratuta, eta indarkeriaz inposatutako mugak eta kontrol arrazistak salatzen ditu.

Kuadrillak eta askatu beharreko korapiloak
Euskal Herriko kuadrillen oinarriak txikitatik ezartzen dira, eta arau jakin batzuk bete behar dira egitura horren barruan irauteko. Hala ere, bertan sortzen diren dinamikek, botere harremanek eta hierarkiek batez ere Euskal Herrian jaio ez direnen bidea oztopatzen dute.

Non daude errefuxiatu ukrainarrak?
Polonia da Errusiaren inbasioaz geroztik errefuxiatu ukrainar gehien hartu duen Europako Batasuneko herrialdea: 1,6 milioi ia. Gobernua hasia da aterpetxe publikoetan jarraitzen dutenei partzialki kobratzen, horiek enplegu bat onartzera akuilatzeko.

Susmopean, ijito izateagatik
Supermerkatu eta merkataritza guneetan andre ijitoek jasaten duten arrazakeria azaleratzeko, 'testing' bat egin zuten Bizkaian 2021ean: denden %80tan izan ziren jarrera kriminalizatzaileak.

Sarah Gottlieb: «Deseraiki ahal izateko, zuritasuna onartu eta tratatu egin behar da»
Zuritasunaz indibidualki eta kolektiboki hausnartu behar dela uste du Sarah Gottlieb ekintzaile eta hezitzaileak (Chicago, AEB, 1986). Jarrera arrazistetan baino gehiago, gizarte eraikuntzaren ondoriozko portaeretan jarri ohi du arreta.