Sobrongo urtegian (Araba) siluruak daudela berretsi dute. Espezie inbaditzaile bat da. Litekeena da arrain harrapakari hori bi metro luze izatea, eta 100 kiloraino iristea; sarraskiak eragiten ditu ur gezetako hainbat ekosistematan.

Azpimarratzekoak dira giza zientzietan, eta zehazki filosofian, izandako beherapenak. Eta datorren ikasturtetik aurrera Espainiako LOMLOE legeak berretsi egingo ditu Hego Euskal Herrian. Baina haragokoa al da joera? Humanitatea ez ezik, krisian ote daude humanitateak ere, krisian ote filosofia esparrua, krisian oinarrira doazen galderak? BERRIAk hiru galdera egin dizkie pentsamenduarekin estuki loturiko bost laguni.

Bosnia eta Herzegovinako gerra hasi zela 30 urte dira. Garbiketa etnikoak ezaugarritu zuen Bosniako gerra (1992-1995). Azken datuen arabera, 100.000 lagun hil zituzten, eta 20.000 emakume baino gehiago bortxatu. Hainbat lagunek beren herria utzi eta Euskal Herrira ihes egin zuten.

Michael Goebel Berlingo Unibertsitate Askeko ikerlariak mapa batzuk osatu ditu, eta azaldu nongoak ziren Buenos Airesko migratzaileak. Euskal Herria zen jatorri nagusia, Galiziarekin eta Liguriarekin (Italia) batera.

Ukrainako gerrak agerian utzi du nolako ahulezia dakarren energiaren eta lehengaien esparruetan besteren mendeko izateak. Bada, beste arlo batzuetan ere antzekoa da egoera, nahiz eta badauden tokian tokiko burujabetza sustatzeko egitasmoak ere.

Frantziako Gobernuak Bioetika Legea onartu zuen iaz, eta, horren bidez, abstinentzia epea osorik kentzea deliberatu dute. LGBT komunitatearentzat lorpen handia da gizon homosexualek odola eman ahal izatea sexu orientazioa aintzat hartu gabe.

Pandemiak kalte egin die haur, gazte eta nerabe askoren oreka emozionalari eta buru osasunari: lehendik zeuden gaitz batzuk areagotu egin ditu, eta patologia berriak azaleratu. 

Buruko eritasunen bat duten nerabeen artaren hutsuneak lehen pertsonan azaldu ditu Erika Rio gazteak.

Giza tragediaz gain, gerrak baditu beste ondorio batzuk ere. Ukrainako gatazkak eragin handia izan dezake ingurumenean, eta adituek arrisku bat nabarmendu dute: kutsadura nuklearra. Hamabost erreaktore dauzkate martxan.

Hogei urtean erdira murriztu da baxurako flota, errelebo faltagatik. Sarritan, kanpoko ontzi jabeek erosten dituzte barkuak eta horien lizentziak, eta beste portu batzuetara eramaten. Izan ere, arrantza metodo tradizionalak eta enpresa eredu familiarra aldatzen ari dira.