Erreportajeak

Itsasoaren azpian geratzeko arriskua

Itsasoaren azpian geratzeko arriskua

Klima krisiak itsas mailaren igoera azkartu du, eta Ozeano Pazifikoko uharte txikiak arriskuan jarri ditu. Bi segundoan behin klima hondamendiek lekualdaketa bat eragiten dute. Tuvalu da arrisku gehien duten irletako bat, eta gaur egun, mareak gora egiten duenean, herrialdearen %40 ur azpian gelditzen da.

Arabiar jatorriko euskarazko hitzen lilura

Arabiar jatorriko euskarazko hitzen lilura

Arabismoak ez dira falta euskaran. Egunerokoan arabiar jatorriko hainbat hitz erabiltzen ditugu: alkate, azoka, izara... Koldo Mitxelenak iradoki zuen bazirela euskarak zuzenean hartutako maileguak.

Maurice Ravel: musika gogoan, euskara bihotzean

Maurice Ravel: musika gogoan, euskara bihotzean

Bolero-z harago, orkestrarako moldeak irauli eta testura, kolore eta tonu berriak bilatu zituen musika artisau bat izan zen Maurice Ravel ziburutarra. Sarri Euskal Herrian aurkitu zuen bere ezin eta zaputzaldien sendabidea.

Dozenaka urte igaroko dira Fukushimako hondamendi nuklearraren kalteak konpontzerako

Dozenaka urte igaroko dira Fukushimako hondamendi nuklearraren kalteak konpontzerako

2011ko martxoan, karanbola perfektu batek hiru hondamendi kateatu zituen Japoniako kostaldean: inoiz erregistraturiko lurrikararik handienetakoa, tsunami erraldoi bat eta istripu nuklearra.

Egun gutxian milaka biktima eragin zituen ezbeharrak —15.899 pertsona hil zituen—, eta urte asko pasatuko dira egoera lehengoratu arte: gutxienez beste lau hamarkada beharko dira zauri nuklearra ixteko.

Puzkerrak: lagun isilak (edo ez)

Puzkerrak: lagun isilak (edo ez)

Txantxarako eta umore eskatologikoGorputzeko iraizkinekin zerikusia duten hitzak eta gaiak erabiltzea.rako ufadak dira uzkerrak eta putzak. Hesteetako flora edo mikrobiota desorekatuen seinale ere badira, ordea. Adituek diote haize-minen maiztasunari eta usainari erreparatu behar zaiela, patologia ere bihur baitaitezke.


Pi zenbakia, nortasun handiko zenbakia

Pi zenbakia, nortasun handiko zenbakia

Martxoaren 14a da Pi-ren Nazioarteko Eguna. Pi zenbakia. Laburtuta eta biribilduta, 3,1416.

Jakin-min eta lilura handia eragin du, eta maiz izan da ikergai. Ezinbestekoa da. Gaur egun ia edozein arlotan eta lekutan erabiltzen da kalkuluak egiteko. Hainbat bitxikeria ere sortu dira haren inguruan.

Kulturak ez dira mozorroak

Kulturak ez dira mozorroak

Inauteri garaia da. Besta ez da jai, ordea, batzuen mozorroak bertzeen eskubideak zapaltzen dituenean. Hori gertatzen ohi da inauterietan: zapaldutako kolektiboei buruzko estereotipoak sendotzen dituzte.


Gazteak pandemian: lagunengandik bakartuak, gizartean seinalatuak

Gazteak pandemian: lagunengandik bakartuak, gizartean seinalatuak

Naroa Asensio, Izaro Irazu, Ander Beunza eta Lier Sarasola batxilergoko bigarren mailan ikasten ari dira gaur egun, Andoaingo Aita Larramendi ikastolan (Gipuzkoa). Pandemia hasi zenean, duela bost urte, 12 urte zituzten. Bizipen desberdinak izan zituzten, baina gai batean denek bat egiten dute: «Orain berriro gertatuko balitzaigu, askoz ere gehiago sufrituko genuke».
Trumpek papergabeen deportazio masiboak agindu ditu AEBetan

Trumpek papergabeen deportazio masiboak agindu ditu AEBetan

ICE Immigrazioaren eta Aduanaren Polizia Indarrak sarekadak egiten ari dira papergabeak atxilotzeko. 2022ko datu ofizialen arabera, 11 milioi papergabe daude AEBetan, eta %77k bost urte baino gehiago daramatzate han. Haietako batzuekin hitz egin du BERRIAk.