Otsoa eta abeltzaintza «elkarrekin bizitzea» bermatuko duen plana egin du Jaurlaritzak
Otsoaren erasoetatik babesteko laguntza profesionala eskainiko diete abeltzainei, eta otsoaren isilpeko ehizari jazarriko zaio.
Azken neurketen arabera, bi otso talde daude Araban eta Bizkaian: bata Arabaren eta Burgosen (Espainia) arteko mugan, bestea Bizkaia mendebaldean.
2020an otsoa (Canis lupus) «interes bereziko espeziea» izendatu zuen Eusko Jaurlaritzak. Espezie Mehatxatuen Katalogoak lau kategoriatan sailkatzen du babes maila: «galzorian dauden espezieak», mailarik gorenean; «kalteberak», hurrengo mailan; «bakanak», babes ahulagoarekin; eta, azkenik, «interes berezikoak». Azken maila horretan sailkatua dago otsoa Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
Azkeneko bi neguetan egindako jarraipenaren arabera, bi otso talde daude
Araban eta Bizkaian: bata Arabaren eta Burgosen (Espainia) arteko mugan,
bestea Bizkaia mendebaldean. Otsoaren
egoerari buruz egin den azken erroldacloseZerrenda.
osoak —2019ko ugaltze urteari
dagokiona— zehaztu du Arabako eremuaren %21,4an eta Bizkaikoaren %25,6an
mugitzen dela gaur egun.
Araban, 1987tik 2007ra bitarte, 48 otso hil zituzten, «legezko kontrol ekintzen ondorioz, ibilgailuek harrapatuta edo legez kanpoko hilkortasunaren ondorioz». Bizkaian, hemezortzi.
2022an 238 abere hil, zauritu edo desagertu ziren otsoen erasoen eraginez; iaz, 212. Eta 2005etik 2023rako datuen arabera, ardiak dira ia hamarretik bederatzi (%88).
2022an 238 abere hil, zauritu edo desagertu ziren otsoen erasoen eraginez; iaz, 212.
Plan berriaren xedea
Horiek horrela, abeltzaintza estentsibocloseLur eremu zabaletan egiten dena.
aren eta otsoaren arteko elkarbizitza bermatze
aldera, otsoa kudeatzeko planaren proiektua ondu du berriki Eusko Jaurlaritzak.
Planaren xedea da otsoaren gaineko «mehatxuak ezabatzea», otsoaren
«biziraupena ziurtatzea», haren populazioa «berreskuratzea eta
kontserbatzea», haren habitatcloseAnimalia baten berezko eremua.
ak babestea, eta otsoa abeltzaintzarekin
eta landa ingurunean garatutako beste jarduera batzuekin «elkarrekin
bizi ahal» dela bermatzea.
Babes handiagoa
Otsoa legez kanpo hiltzeko edozein prozedura (armak, pozoia,
biozidak...) detektatzeko eta prebenitzeko eskumena izango dute
basozainek eta ingurumen agenteek. Zaintza areagotuko da otsoa «legez
kanpo jazarriaclosePertsegitua.
» edo harrapatua izan ez dadin. Horretarako, isilpeko
ehiza prebenitzeko eta hari jazartzeko jarduera protokolo bat adostuko
dute. Gainera, harrapaketen eraginez otso gutxiago hil daitezen
egokitzat jotzen diren pasabideak eraikiko dituzte.
Isilpeko ehiza prebenitzeko eta hari jazartzeko jarduera protokolo bat adostuko dute.
Debekatuta egongo da, halaber, bizirik zein hilak dauden otsoak —eta
haien gorpuzkiak— edukitzea, administrazioek berariazcloseEspresuki.
baimendutako
kasuetan izan ezik. Berariazko baimenik izan ezean, debekatuta egongo da otsoa erakartzeko
edozein jarduera eta sistema erabiltzea (soinu sistemak adibidez),
argazkiak eta bideoak ateratzea, eta animaliak gauez behatzeko argi
fokuak edo infragorrien bisoreak erabiltzea.
Abelzaintzarekin bateragarri
«Jardunbide egokien eskuliburu bat» egingo dute otsoa eta
abeltzaintza bateragarri egiteko. Eskuliburuan jasoko diren jarduera
horiek egoera eta lurralde historiko bakoitzeko erasoen arabera, eta
ustiategicloseEsplotazio.
motaren eta bideragarritasun ekonomikoaren arabera egokituko
dira.
Administrazioek neurriak hartuko dituzte otsoak abeltzaintza ustiategiei
«ahalik eta kalte gutxiena» eragin diezaien. Besteak beste, erasoen
prebentziorako programa bat onduko dute, zeinetan hurrengo neurriak
jasoko dituzten: ganadua zaintzeko txakurrak (mastinak) erabiltzeko
prestakuntza eta trebakuntza, perimetrocloseEremu bat mugatzen duen lerroa.
ko hesiak instalatzea eta jarrita
daudenen egoeraren inbentarioa egitea, eta gailu elektronikoak eta
digitalak martxan jartzea.
Horrekin batera, otsoarekin batera bizitzeko neurriak ezartzen dituzten abeltzaintza ustiategien erregistro bat sortuko da; ustiategietako jabeek bertan izena ematea borondatezkoa izango da.
Txakurrak, kontrolatuta
Txakurrak
edukitzeari buruzko araudia eguneratuko dute, jarduera eremua landa edo
abeltzaintza eremuetan txakurrak egoteko baldintzetara zabalduz. Otso
espezieen eta txakurren arteko hibridaziocloseBarietate desberdineko animaliak gurutzatzea.
ak saihesteko, eta ganaduari
eragin diezaioketen kalteak gutxitzeko, aldundiek kontrol neurriak abian
jarri ahal izango dituzte.
Konpentsazio ekonomikoak
Zuzeneko eta zeharkako kalte ordainak emango dituzte otsoak abeltzaintzari eragindako kalteengatik. Zuzeneko laguntzak erasoaren ondoren hildako eta larri zauritutako animaliengatik eta abortuengatik emango dira, bai eta erasoa gertatu eta hurrengo 72 orduetan horrelako egoera batean aurkitutakoengatik ere. Zeharkako laguntzak, berriz, zauritutako animaliak sendatzeko albaitaritza tratamenduetarako izango dira.
Zuzeneko laguntzak erasoaren ondoren hildako eta larri zauritutako animaliengatik eta abortuengatik emango dira.
Otsoaren ustezko erasoa izan eta,
gehienez, 24 orduko epean jakinarazi beharko zaio administrazioari.
Abeltzainak epe horretatik kanpo jakinarazten badu edo peritatzeakcloseEbaluazioak.
ondorioztatzen badu ez dela otsoa izan, ez da konpentsazio ekonomikorik
emango. Abeltzainek jasoko duten diru
kopuruaren zenbatekoa eta aseguru polizetan zehaztua dutena
bateragarriak izango dira.
Jatorrizko artikuluak
- Otsoa eta abeltzaintza «elkarrekin bizitzea» bermatuko duen plana ondu du Jaurlaritzak Edurne Begiristain-Jakes Goikoetxea | |