Naizen, hamar urte gazte transexualen alde borrokan

Zer da Naizen zuentzat?

XUBAN SENAR: Trantsitua closeJaiotzean zuen edo eman zitzaion sexua alde batera utzi eta berea sentitzen duena izatea.egin nuenetik, nire babesgunea izan da. Nire egoera berean zegoen inor ezagutu gabe iritsi nintzen bertara, nire identitatea deskubritzen ari nintzenean, eta jende pila bat ezagutu nuen.

BEA SEVER: Martxoaren 8an sortu zen elkartea, eta ni apirilean sartu nintzen. Garai hartan, 2015ean, oso ezezaguna zen gaia; 2013an agertu ziren lehenbizikoz haurtzaroa eta transexualitatea closeJaiotzean zuen edo eman zitzaion sexuarekin identifikatzen ez denaren nolakotasuna.estatuko komunikabide batean. Eta, ordurako, nik baneramatzan hiru urte inguru informazioa bildu nahian, nire semearen egoera zela-eta; nahiz eta garai hartan alaba zela pentsatzen nuen. Beste familia horiek topatu nituenean, zera pentsatu nuen: «Hemen badituzte beste inork ematen ez dizkidan erantzunak». Niretzat, helduleku bat izan zen, eta hortik aurrera erabaki nuen inor ezin zela egon leku horretan. Erabaki nuen formakuntza jasoko nuela, eta lanean hasiko nintzela nik rol hori betetzeko. Ama moduan sartu nintzen, baina, gero, nire lana, nire militantzia eta nire dena bihurtu dut Naizen-eko jarduna.

Elkartea sortu zenutenetik, lege erreformak edo hobekuntzak izan dira osasun artan, eta irudipena da babesak ere gora egin duela. Horiek guztiak gerta zitezen, noraino izan da erabakigarria Naizen-en lana?

SEVER: Hamar urte hauetan, transexualitatea haurretan ere izan daitekeela pentsatzeko bidea zabaltzea izan da garrantzitsuena. Garai hartan, gure irudimenean, soilik helduei zegokien zerbait zen. Sekulako urratsa izan zen ikusaraztea haurtzaroan ere bazela halakorik. Hortik aurrera lortu ditugu protokoloak, legeen moldaketak...

Ez du zerikusirik izanen halako prozesuak bakarrik edo halako babes sare batean bizitzeak, ezta?

SENAR: Oso ezberdina da hau guztia bizitzea beste norbait ezagutzen duzunean, erreferenteren bat daukazunean. Edo, are gehiago, ezagututa beste norbait zeure egoera berean egondakoa baina dagoeneko aurreragoko pauso batean dagoena. Pentsarazten dizu: «Ni ere egon naiteke hor». Era berean, polita da norbere burua hazten ikustea, eta trantsitua eginda.

«Mutila nintzela onartu nuen arte bospasei hilabete pasatu ziren behintzat. Ez zitzaidan erraza egin 15 urterekin hori deseraikitzea».

Xuban Senar (gizon transa)

Xuban, esana duzu gizartearen aurrean gizon gisara azaldu zinenean lortu zenuela, azkenik, «zu zeu» izatea. Pausoa noiz eman zenuen?

SENAR: 14-15 urte bitartean nabaritu nuen zerbait ez zegoela ondo; identitate krisi bat izan nuen, batez ere beste mutil trans baten bideo bat topatu nuen arte. Orduan, nire buruak klik egin zuen, eta gaiari bueltak ematen hasi nintzaion, esperimentatzen ere bai. Eta neska ez baizik eta mutila nintzela onartu nuen arte, bospasei hilabete pasatu ziren behintzat. Niri behintzat ez zitzaidan erraza egin 15 urterekin hori deseraikitzea. Agian, txiki-txikitatik jakin izan banu bazegoela aukera ni neska ez izatekoa, orduan, agian, txiki-txikitatik esan izango nuen.

Behin halakorik aitortuta, ingurukoei sor diezaieke honelako galderarik: «Nola ez naiz lehenago ohartu? Akaso aurreztu ahal izanen niokeen kontatu beharra ere?». Bea, sarri pizten dira halako sentipenak?

SEVER: Gero eta gehiago ikusten ditugu adin oso txikietan eginiko trantsituak, baina beste asko nerabezaroaren inguruan izaten dira. Izan ere, hor gauza asko gertatzen dira, eta horrek identitatearen inguruko hausnarketa pizten du. Askotan, seinaleak egon dira, baina gerta daiteke pertsona horrek ere ez ulertzea zer gertatzen zaion, eta gurasoek ere ez dute ulertzen. Dena den, adin batetik aurrera gertatzen denean, ikusten dugu zailagoa dela dena.

Eta beti ez dago seinalerik; askotan, kontakizuna hau da: «Niri neska edo mutila nintzela esan zidaten, eta, hala zela pentsatuta, espero zen horretara egokitzen nintzen». Halakoetan, familiek galdetzen dutenean nolatan ez ziren konturatu, kontua da ezin zirela konturatu.

Deseraikitze prozesuetan laguntzea da Naizen-en egitekoetako bat?

SEVER: Bai. Izan daiteke familiak deitzea zerbait ikusten duelako-edo, eta, halakoetan, guk arrastoak ematen ditugu. Edo, bestela, izan daiteke [haurrak] argi adierazi duelako. Halere, familiak beti izaten ditu zalantzak. Eta beldur nagusiak honelakoak izaten dira: «Kasu egiten badiot, eta gero ez bada [transa]?». Edo: «Kasu egiten badiot, eta ni ari baldin banaiz [trans] bihurtzen?». Ideia horiek guztiak deseraikitzea ere bada gure lanaren parte.

«Familien beldur nagusiak honelakoak izaten dira: 'Kasu egiten badiot, eta gero ez bada [transa]?'. Edo: 'Kasu egiten badiot, eta ni ari baldin banaiz [trans] bihurtzen?'».

Bea Sever (Naizen elkarteko bozeramailea)

Zalantza horiek ez al dira gizartean dauden aurreiritzi, mito eta tabu guztien ondorio?

SEVER: Zalantza barik. Gai honetan daukagun arazorik handiena da ezjakintasun handia dagoela. Eta, horrez gain, gero eta gehiago dira gezurrak... Beti daude zalantzak, baina badakizue noiz etortzen diren pozik? Suizidio saiakera bat egon denean, edo depresio bat egon denean jakin barik zer gertatzen zitzaion, eta, azkenik, helduleku bat aurkitzen dutenean horrekin.

Xuban, zuk arindua closePisua edo zama kendua.sentitu zenuen behin jendeari kontatuta?

SENAR: Niretzat trantsitua egin aurreko urte horiek mozorro batekin ibiltzea bezala izan ziren. Nik sentitzen nuen ez nintzela ni, eta behin trantsitua eginda, maskara bat kendu nuen. Nire benetako aurpegia erakustea bezala izan zen.

Bea, zuk azaldu izan duzu aldatzen dena ez dela haurraren generoa, kanpokoen begirada baizik. Oraindik ere asko kostatzen da hori ulertaraztea?

SEVER: Adibide moduan erabiltzen dut nire semea. Nik neska bat ikusten nuen harengan, eta oso harro bizi nuen, zera pentsatzeraino: «Begira nire alabak zer-nolako nortasuna duen: paso egiten du estereotipoez», eta hark esaten zidan: «Ez nauzue ikusten». Hark ez zuen ezer aldatu, baina guretzat sekulako aldaketa izan zen begirada aldaketa hura. Oso gogorra da guraso moduan, eta, batzuetan, dolu closeAtsekabea, bereziki norbaiten heriotzak sortzen duena.moduan ere bizi ahal duzu. Baina horrek ez du esan nahi ez duzula onartzen, edo ez zarela hor harentzat.

Azken urteetan halako olatu erreakzionario closeAurrerapen berritzaileen aurka dagoena; lehen abolitutakoa berrezartzearen aldeko dagoena.eta transfobo closeTransexualitatearen eta transexualen aurka dagoena.bat nabari da. Nola bizi duzue zuek hori?

SENAR: Hemen, Euskal Herrian, sentitzen dut burbuila moduko batean gaudela: legeak nahiko ondo daude, asko garen bezala bizi gara, eta beste leku batzuekin konparatuta askoz hobeto gaude. Baina azken hilabeteetan iristen ari diren gorroto mezu horiek beldurra ematen dute, eta neure buruari galdetzen diot etorkizunean beste norabait joaten banaiz horrek baldintzatuko nauen, adibidez, medikuarengana joan behar badut. Agian ezin izango naiz edozein lekutan bizi, edo edozein lekutara joan.