Haira Aizpurua Ibargarai: «Bertsoari gehien eskertzen diodana harremanak dira»
Euskal Herriko Eskolarteko Bertso Txapelketa irabazi du bigarren aldikoz Aizpurua Ibargaraik (Sara, 2006). Aste bat lehenago, Ipar Euskal Herrikoa irabazi zuen. Heldu den urtekoa azken eskolartekoa izanen du, 18 urtera heltzearekin. Baionako Bernat Etxepare lizeoan da ikasle, eta eskubaloian ari da Hendaian.
Nola joan zitzaizun Euskal Herriko Eskolarteko Txapelketako finala?
Aski egun berezia izaten da, anitz gazte elkartzen baitira.
Gero, saioa, ene ustez, ontsa. Ez dut baitezpada zorrozki
entzun bertsokideek egin dutena, zeren eta hamargarrena
bainintzen; lehen ofizioak entzun ditut, eta ziren gaiekin
erreusitucloseLortu, arrakasta izan.
dute, aski konplikatuak baitziren. Uste dut denek
ontsa erreusitu genuela. Zortziko ttipian zortziko handian baino
gehiago, beharbada. Zortziko handian lehen ofizioak dira; ez
gara hain bero, eta konplikatuago izaten ahal da.
Eta azken fasean?
Sei pasatu ginen; hor puntu-erantzunak eta bakarkakoak entzun ditut gehiago, eta onak izan ziren.
Zu ere ongi sentitu zinen?
Aski kontzentratua egon naiz. Gainera, kantatzen azkena
izanik, besteak entzuten dituzu, eta gero zuri dagokizu. Lan denak
azkenik tokatu zaizkit. Orduan, lasai joan nahi banuen, behar
nuen kontzentraturik joan; eta, saioa bukatu delarik, sentitu
dut dena laxatzencloseAskatzen, lasaitzen.
zela.
16 urtetan, Euskal Herriko eskolarteko bi txapel
buruan, iduri lukecloseBadirudi.
txapelketaren formatuarekin ongi moldatzen
zarela, ezta?
Nahi baduzu sei bertso dira egiteko. Jakinik sei bertso
direla, saiatzen zara bertso bakoitza baliatzen;
potocloseBertsoaren oin bera esanahi beraz errepikatzea.
bat egiten baduzu, akats bat, xantzacloseAukera.
guti dituzu aitzineracloseAurrera.
egiteko.
Beraz, bertso bakoitzean niretik eta ahal bezain ongi eginez
saiatzen naiz.
Badira lasaiago zaren ariketak?
Betidanik maitatu dut bakarkakoa. Ttipitatik, txapelketen
entzutera joaten nintzelarik, bakarkakoa zitzaidan momenturik
hoberena. Bakarrik zara; beraz, aske zara. Gero, gai ona tokatu
behar da; ez badakizu nondik hartu, konplikatua izaten ahal
da. Zortziko ttipia ere maite dut. Zortziko handian
—bakarkakoarekin loturik—, gaia maite baduzu eta zer erran
baldin badakizu, baduzu gogoetak egiteko paradacloseAukera.
.
«Ttipitatik, txapelketen entzutera joaten nintzelarik, bakarkakoa zitzaidan momenturik hoberena».
Taula gainekoen artean duzuen laguntasunak laguntzen du?
Duela bi urte kantatu nuelarik Euskal Herrikoan, ez nuen jende handirik ezagutzen; geroztik, izan dira bertso udalekuak, sormen egonaldiak, eta, azkenean, sortzen dira harreman sano eta onak. Oholtzan zarelarik, behar duzu sare hori. Badakizu norbait trabatzen bada-edo lagunduko duzula, eta bestearen garaipenaz poztuko zarela. Bertsoari gehien eskertzen diodana harreman horiek dira, eta horregatik lotzen naiz: bai oholtzakideak, bai antolatzaileak, bai herritarrak.
Txapelketatik kanpo ere ari zara:bertsolari ezagunekiko saioak, bertso apairuak, libertimenduakcloseBertsoa, antzerkia eta dantza elkartzen diren ikuskizunak.
. Zein zaizkizu laketcloseGustukoak.
?
Bertso afari edo libertimenduetan ez duzu ofiziorik, ez zara
nonbait finkatua, askoz libreago zara; orduan trebatu behar
duzu gehiago librean. Gai batekin hasi eta nora eramaten
zaituen jakin gabe bertsokidearekin egitea da. Hasieran, ez nuen
hainbeste prezatzencloseBalioesten, aintzakotzat hartzen.
, ez bainuen usaiarikcloseOhiturarik.
, baina orain anitz
maite dut librea. Libreko saio baten ondoan, ontsa ateratzen
delarik, kontent zara, bertsokidearekin egin duzun lan bat
baita. Harreman biziki onak egiten dituzu holakoetan.
Libertimenduetan bada libertimenduacloseDibertitzea.
bera, eta gero bada bazkaria;
jendearekin egoten zara.
«Hasieran, ez nuen hainbeste prezatzen, ez bainuen usaiarik, baina orain anitz maite dut librea».
Zein dira zure bertsokera elikatzeko dituzun baliabideak?
Bada astean behin egiten dugun bertso eskola —aitarekin
eta anaiarekin—, erritmoa atxikitzekocloseEusteko.
. Gero, irakurtzea;
gogoetatzea gai batzuei buruz. Beste bertsoak entzutea ere bai.
Izan saio normalak, izan txapelketa, biziki maite dut bertsoen
entzutea.
Ipar Euskal Herriko finalean, Itsasun, Unax anaiak ere kantatu zuen. Nola ikusi zenuen?
Denek ukancloseIzan.
ditugu gai konplikatuak, baina, ukan dituen
gaiekin, ongi. Aiantzerekin [Lannes] tokatu zaion gaia: bi
modelo zirela, Unaxek bazituela 80 kilo eta Aiantzek 40, eta
desfilatu behar zutela. 13 urteko haur batek ez du hainbeste
gogoetatu gai horren inguruan. Harritu nintzen, zeren eta orain
arteko eskolartekoetan gai askoz sinpleagoak ziren, edo 13
urtetik 18 urtera balio zutenak. Halere, Unaxek eta besteek ere
ongi egin dute. Kontent nintzen beretako.
Nola ikusten duzu zure etorkizun hurbila bertsolari gisa?
Txapelketatik aparte tokatzen diren saioak nahi nituzke baliatu. Orain arte bezala ontsa pasatzen badut, segitu. Txapelketak eta sariketak tokatzen badira, lantzen ari naizen lasaitasun horrekin segitu, ez baita erraza holakoetan sartzen den tentsioarekin.
Jatorrizko artikuluak
- Haira Aizpurua Ibargarai: “Bertsoari gehien eskertzen diodana harreman horiek dira” Iñaki Etxeleku-Ipar Euskal Herriko Hitza | |