Etxeko leihotik ikusten den fauna, liburu batean jasoa

Animalien inguruko interesa piztu nahi du Iker Elosegik argitaratu berri duen 'Euskal Herriko fauna gida' liburuan. Lurraldeko bioaniztasuna aztertzeaz gain, naturari behatzeko gomendioak ere ematen ditu.
Iker Elosegi biologo eta Euskal Herriko Laborantza Ganberako
koordinatzaileak hegazti eta ornoduncloseHezurduraz hornitua.
ei buruzko informazio anitz bildu
du. Haien ezaugarriak, bizimoduak eta izandako eboluzioa aztertu
ondoren, etxeko leihotik ikus daitezkeen animalien inguruan gida bat
sortzea erabaki zuen, eta Euskal Herriko fauna gida
da lanketa horren emaitza: «Asmoa zen liburu bat egitea non jendeari
esplikatzen zaion sukaldeko leihotik ikusten diren abereak hortxe
daudela; ez da beharrezkoa munduaren beste parte batera joatea horiek
begiztatzeko».
Euskal Herria zenbait mendikatek zeharkatzen dute ekialdetik mendebaldera, eta haien artean sortzen diren errekek ureztatzen dute
eremua. Klima ozeanikoaren mende da isurialdecloseMendi edo haran baten bi maldetako bakoitza.
atlantikoa, eta
klima mediterraneoaren mende dago beste isurialdea; gainera,
basamortu gisa izendatu daitekeen eremua ere badago. Lurralde menditsua
babesleku izan da landare eta animalia espezie askorentzat, Elosegik
azaldu duen bezala; izan ere, berrehun hegazti espezie inguru, laurogei
ugaztun, 27 narrasti, 18 anfibio, ur gezatako berrogei arrain eta milaka
intsektu daude han.
Gizarteak naturarekin duen harremana indartzea da liburuaren helburua, inguruan dagoen bioaniztasuna izendatzea. Naturatik fisikoki urrundu den gizarteari lurraldearen aberastasuna erakutsi nahi dio Elosegik, ez dela beharrezkoa munduko beste lurraldeetara begiratzea: «Hamar urteko haur bati eskatzen badiozu izendatzeko zazpi basapiztia, Afrikako handienak esango ditu, baina, segur aski, ez ditu tokikoak izendatuko».
«Hamar urteko haur bati eskatzen badiozu izendatzeko zazpi basapiztia, Afrikako handienak esango ditu, baina, segur aski, ez ditu tokikoak izendatuko».
Sai arrea, otsoa, hartza, ugatza eta sai zuria dira liburuan aipatzen
diren batzuk; animalia horien bidea trabatu gabe ikus daiteke. Baina
horretarako naturari behatzekocloseBegiratzeko.
ahalegina egin behar dela azpimarratu du
Elosegik: «Jendea beste mundu batera pasatu da, eta ez dago harremanik
ingurumenarekin eta abereekin; hori desagertu egin da».
Aniztasuna, arriskuan
Elosegik argi du zein den Euskal Herriko
bioaniztasuna arriskuan jartzen duten arrazoietako bat: giza jarduerekcloseAktibitateek.
natura suntsitzen duten ideia. Biologoaren ustez, natura giza
jardueretatik kanpo utzi behar den printzipioan oinarritutako erabaki
politikoak ez dira beti oso eraginkorrak; herri laborantza eta
laborantza iraunkorra proposatzen du bioaniztasuna babesteko bide gisa.
«Sortu dugun eredu sozioekonomiko globalizatuko giza jardueren
ondorio zuzena da bioaniztasunaren galera, habitatcloseAnimalia edo landare mota baten berezko eremua.
en suntsiketa eta
klima aldaketa globala», argudiatzen du idazleak bere liburuan. Giza
jarduerek eragin zuzena dute ekosisteman, eta Elosegik gertutik ikusi du
Euskal Herriko oihanen bilakaera: hegaztiek beren migrazioa aldatzea,
intsektuen desagerpena eta basoen lehortea dira lurraldean sumatu dituen
ondorio batzuk.
«Globalizatuko giza jardueren ondorio zuzena da bioaniztasunaren galera, habitaten suntsiketa eta klima aldaketa globala».
Jatorrizko artikuluak
-
Etxeko leihotik natura behatzen
Itsaso Jauregi |
|