Marguellok esan du itunpeko enpresan kide «sinbolikoa» zela

Atzo hasi zen Marguello auziaren epaiketa, Bizkaiko Lurralde Auzitegian. 2006tik 2008ra bitartean, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak sinatutako «bidegabeko» kontratu batzuk daude auziaren oinarrian. Fiskalak prebarikazioa eta diru publikoa bidegabe erabiltzea egotzi die Rafael Cerdan Osasun sailburuorde izandakoari, Jose Ramon Elorriaga Bizkaiko Osasun Ordezkaritzako zuzendari ohiari eta Jose Carlos Marguello orduko Gurutzetako ospitaleko (Barakaldo, Bizkaia) Kalitate Unitateko zuzendari teknikoari. Edurne Fernandez da laugarren akusatua: administrazioarekin kontratuok sinatu zituen Gestion de Servicios Sanitarios merkataritza sozietatearen sortzaile eta bazkide nagusia. Marguello enpresa horretako bigarren bazkidea da. Fiskalaren ustez, «kontratuak lortzeko» sortu zuten enpresa.

11 urteko espetxe zigorra eskatu du Marguello, Elorriaga eta Fernandezentzat; sei urte eta erdikoa, berriz, Cerdanentzat. Fiskalaren aburuz, Marguellok «ezkututik» gidatzen zuen enpresa, eta Fernandez bere izen-mailegaria zen; hau da, Marguelloren izenean edo haren aginduz enpresa kudeatzen zuena. Cerdani kontratu horiek sinatzea egotzi dio, eta Elorriagari, enpresa eta Cerdanen arteko bitartekari lana egitea. Akusazio partikularra da Osasun Saila, baina ez du espetxe zigorrik eskatu; «bidegabeko» kontratuen bidez lortutako dirua itzultzea baino ez du nahi. Osasun Sailaren abokatuak galdera bakar bat ere ez die egin lau akusatuei.

Marguello da akusatu nagusia, auziari izena eman diona. Azaldu du sozietatearen %1aren jabe baino ez zela, Fernandezek hala proposatuta. «Enpresa sortu nahi zuela esan zidan, eta laguntza eskatu. Interesgarria iruditu zitzaidan. Ez zuen bazkide bakarreko sozietatea sortu nahi izan, eta onartu egin nuen, harengan konfiantza osoa nuelako». Fernandezek ere azalpen bera eman du. 1997an ezagutu zuten elkar, Fernandez Medical Dom enpresako kudeatzaile taldean lanean hasi zenean; Marguello sortzaileetako bat eta bazkidea zen.

Sinatzeko gaitasuna

Kontratu horiek sinatu ziren sasoian, Eusko Jaurlaritzak arazo «larria» zuen Osakidetzako itxaron zerrendekin. Cerdanek azaldu du: «2005eko medikuen grebak eta 2005. eta 2006. urteetako gripe epidemiek ospitaleak gainezka egotea eragin zuten. Ez ginen gai aurrez hitzartuta zeuden ebakuntzak egiteko, eta horiek kanpora ateratzea erabaki genuen». Oposizioak Eusko Legebiltzarrean eta gizarteak kalean «presio» egiten ziela azaldu du. Eusko Jaurlaritzak itxaronaldia mugatzen zuen dekretua onartu zuen 2006ko martxoan. Fernandezek aitortu du negozio berri baterako aukera ikusi zuela.

Honako hau zen Fernandezek Marguellori proposatutako sozietatearen lana: Osasun Sailari osasun arlo pribatuan zebilen mediku talde bat eskainiko zion, Osakidetzak egin ezin zituen diagnosi probak eta ebakuntzak egiteko. Klinika pribatuetan egingo ziren. Hain zuzen ere, Bilboko San Francisco Javier ospitalean. Sasoi hartan Mapfre aseguru etxearena zen. Marguello eta Fernandezen sozietateak klinikarekin adostu zuen lankidetza kontratua Marguellok sinatu zuen. «Fernandez kanpoan zegoen, eta sinatzera ni joateko eskatu zidan. Hori da sozietatearentzat egin nuen lan bakarra. Negoziazioetan ez nuen parte hartu».

Fernandezek 2006ko otsailean jo zuen estreinakoz Osasun Sailaren Bizkaiko Ordezkaritzara, ituna sinatzeko bere burua aurkeztera. Elorriagak azaldu du hasieran «nahasketa» sortu zuela. «Osasun zentroen zerrendan sartu genuen. Gero ohartu ginenkudeaketa zerbitzua eskaintzen zigun sozietate bat zela». Akusatuek kontraesanak izan dituzte sozietatea definitzerakoan. Batzuetan bitartekari lanak egiten zituela esan dute, eta beste batzuetan ospitale pribatu baten gisa funtzionatzen zuela. Elorriagak «berritzailetzat» jo du proposamena. Epaileari azaldu dio: «Bizkaiak ospitale premia zuen. Hiru berri egitea erabaki zen: Urdulizkoa, Gernikakoa eta Zallakoa. Sozietate honek San Francisco Javier klinikarekin ituna egiteko aukera jarri zigun mahai gainean; ospitale baten tamaina zuen, eta Bizkaiko klinikarik onena zen. Gure arazoa konpontzeko primerako aukera zen».

Elorriagaren esanetan, zerbitzua ituntzea erabaki aurretik Osakidetza bere baliabideekin saiatu zen itxaron zerrendak txikitzen. «Baina ez zen nahikoa». Elorriagak eta Cerdanek oroitu dute zerbitzu juridikoek eta teknikariek proposatu zietela enpresa hori, eta «aldeko» txostena egin zutela. Hiru kargudunen arabera, euren arteko harremana Osasun Saileko bileretakoa zen: Marguellok Elorriagarekin, eta Elorriagak Cerdanekin. Marguellok eta Cerdanek adierazi dute ez dutela hartu-emanik izan.

Urte berean klinikak ituna hautsi zuen. Orduan, Fernandez eta Marguelloren sozietateak aldi baterako enpresa taldea sortu zuen Indautxu klinikarekin eta Rehabilidom enpresarekin, eta gisa bereko bigarren kontratu bat sinatu zuen Osasun Sailarekin.

Gaur akusazioaren lekukoek deklaratuko dute. Rafael Bengoa Osasun sailburu sozialista izango da lehena, kargua hartu eta lasterrera kontratuak salatu zituena.