Euskal Herriko ekoizpenen bilduma

Zinemaldian estreinatu diren Euskal Herriko ekoizpenak. Artikuluak, elkarrizketak eta iruzkinak Oreina Irizar saria jaso du filmak. Koldo Almandozi elkarrizketa BERRIAn. Elkarrizketa Patxi Bisquert eta Laulad Ahmed Saleh aktoreei Zurriolako butaka saioan. Gorka Erostarberen iruzkina blogean. Basquewood zutabea. Dantza Telmo Esnali elkarrizketa Berrian Telmo Esnali elkarrizketa Zurriolako butaka saioan. Gontzal Agoteren kritika. Basquewood zutabea. Gari Otamendi dantzariari elkarrizketa Zurriolako butaka saioan: Gure Oroitzapenak Erreportajea BERRIAn. Mikel Arredondo eta Lutxo Egia ekoizleei […]

Cuaron pertsonalena eta sozialena

Izenburua: ‘Roma’ Zuzendaria. Alfonso Cuaron. Herrialdea: Mexiko Iraupena: 135 minutu.   Perlak sailera zetorren filmik oihartzun handienekoa zen Alfonso Cuaron mexikarraren Roma. Veneziako Mostran film onenaren Urrezko Lehoia irabazi du hilabete honen hasieran, eta sorturiko ikusmina ez da debaldekoa; lan indartsua da, zuri-beltzeko estetika zaindua darabilena, istorio gordin bezain entrañablea kontatzen duena, Cuaron pertsonal eta intimistena, eta era berean, sozialena agertzen duena. El laberinto del Fauno (2005) eta Gravity-ren (2015) […]

Begirada aldaketa, idealizaziorik gabe

Izenburua: ‘Pájaros de verano’ Zuzendariak: Ciro Guerra eta Cristina Gallego Herrialdea: Kolonbia Iraupena: 109 minutu.   Indar bisual eta edukizko handia duen filma da Ciro Guerra eta Cristina Gallego kolonbiarrek zuzendutako Pájaros de verano hau. Fabula eta errealitatearen arteko narratibitate poetiko batez Latinoamerikako herri indigenen historiari begirada ezohiko bat eskaintzen zion El abrazo de la serpiente ederrarekin ezagutu genuen Ciro Guerraren zinemagintza. Pájaros de verano-n mantentzen du begirada herri indigenengan […]

Lohia eta errekaren emaria

Izenburua: ‘Oreina’ Saila: Zuzendari Berriak Herrialdea: Euskal Herria Iraupena: 88 min   Film aparta begitandu zait Koldo Almandozen ‘Oreina’ lehen kolpean. Zuzendariak esana zuen “film konbentzionalago” bat egin nahi zuela; eta hala da Sipo phantasma-rekin alderatuz gero, baina hala ere, baditu Almandozengan ohikoak diren ezaugarri zenbait. Narratibitate konbentzionalago bat erabili arren, irudien indar poetikoari, keinu eta isiltasunei, paisaiari eman die garrantzia oraingoan ere. Euskal Herri likido bat marraztu du Almandozek; […]

Lapur banden etika

Izenburua: ‘Apuntes para una pelicula de atracos’ Zuzendaria: Leon Siminiani Saila: Zuzendari Berriak Leon Siminiani zinema zuzendariak aspaldidanik zuen gogoa lapurreten inguruko pelikula bat egiteko, eta 2013an topatu zuen beharrezko aitzakia: “Vallecaseko Robin Hood” -a atxilotu zuten, Madrilgo hainbat bankutan ebastea leporatuta. “Estolderietako banda” deitu zieten hedabideek, eta Espainiako krisi garaiko lapur ezagunenetarikoa bilakatu zen. Siminianik hala erabaki zuen taldeko buruarekin harremanetan jartzea eta prozesuaren inguruko dokumental bat egitea. Apuntes […]

Hustutako emakumeen istorioak

Izenburua: ‘Las herederas’ Zuzendaria: Marcelo Martinessi Saila: Horizontes Latinos Emakumezkoen istorio indartsua da. Gordina. Ezkutukoa, edo hain sarri kontatzen ez dena, azalera ateratzen duena. Emakumeen maitasun eta desio nahiak eta ezinak. Klase sozialen arteko desberdintasunak. Espetxea. Esperantza galduak. Ihesa. Marcelo Martinessi paraguaiarrak pixkanaka sartzen zaitu Chela eta Chiquitaren arteko bikote harremanean, galbidean doan harremanean. Erritmo pausatuz kontatzen baitu, Chiquita, bien arteko dinamikoena, iruzurrak leporaturik etespetxeratuko dutela, eta Chelak, bertan behera […]

Frida eta Anna

Filme batetaz asko eta ondo entzuten dudan bakoitzean, dardarka jartzen naiz. Gauza bera gaizki jartzen badute ere. Nahiago ezer ez jakin, eta gero neronek epaitu. Kontua da hori gertatu zaidala Carla Simonen Estiu 1993 pelikularekin: asko eta ondo hitz egin didate. Eta beti gertatzen ez den bezala, ikusi ostean, neronek ere bat egin dezaket iritzi orokortu horrekin: zeinen ederra, ongi egina… Frida da protagonista: ama galdu berri duen umezurtza —aita […]

‘The Florida Project’; Desprojektu baten auzoa

Ezusteko ederra. Beno, hitza ez da ederra, ziur  aski. Ezusteko aski interesgarria Sean Baker estatubatuarraren  ‘Florida Project’ filmak dakarrena. Pobreziaren, etxegabeen, bizitzari aurrez-aurre ausardiaz begiratzen dion jendearen erretratua. Gordina. Barne astintzailea. Hunkigarria. Amerikako Estatu Batuetan, bizileku iraunkorra ziurtatu ezin dutenentzat azken babesleku bihurtu dira motel merkeak. Gero eta gehiago dira behartsu ikusezin horiek. ‘The Florida Project’ Orlandoko aldirietan dago kokatua, Disney unibertso koloretsuaren auzoan. Kontsumoaren, aisialdiaren, bizi eredu artifiziosoaren auzoan. […]

Indarkeria matxistaren biktimak entzuten

Indarkeria matxista jasan duten bederatzi emakumeren lekukotza gogor eta hunkigarriak entzun daitezke Volar dokumentalean. Haien hitzetan, nabari da oso garrantzitsua dela egoera bera jasan duten beste andreekin egotea eta sentimenduak partekatzea. Asteburu batean landetxe batean bilduko dira, eta haien artean joango dira eraikitzen gizarteari kontatu nahi diotena. Testigantzen arteko trantsizioak mimoz zainduta daude Bertha Gaztelumendiren lanean. Zurriolako butaka saioan izan da gaur Gaztelumendi, eta dokumentalaren inguruko xehetasun guztiak kontatu ditu. […]

Nork zaintzen du zaintzailea?

Gertuko norbait gaixotzen denean, edozer pasatzen zaionean, orokorrean bigarren planoan egon ohi den praktika bat azaleratzen da, lehen baino nabarmenago, ukigarriago: zaintza. Zaintzailea bihurtzen da gaizki dagoenaren sostengu eta helduleku. Gaizki dagoenaren min guztiak sartzen zaizkio barren-barrenera, baina bera ez da protagonista, irmo mantendu behar du, laguna, gertukoa ito edo eroriko ez bada. Baina nork zaintzen du zaintzailea? Horixe bera da Fernando Francoren (Sevilla, Espainia, 1976) Morir filmak planteatzen duen […]