‘Era o hotel Cambridge’; kontatua izatea merezi duen filma

Luxuzko hotel bat izan zen Cambridge, Sao Pauloko (Brasil) ingurune komertzial eta ekonomikoan kokatua. Hotela itxi eta barrenak usteltzen utzi zuten bai lehengo jabeek eta baita agintariek ere. Egun okupatua dago; etxerik gabeko jendeak, errefuxiatu eta etorkin jendeak, baliabiderik gabekoek hartua dute; han bizi dira, eta beraiek ematen diote bizitza eraikinari. Eliane Caffe zuzendari brasildarrak bere aurreko filmekin ere –Kenôma (1998), Narradores de Javé (2003), O Sol de Meio Día […]

‘Voyage à travers le cinéma francais’, Tavernierren entziklopedia pertsonala

Frantziako zinemaren jakitun aparta da Bertrand Tavernier. Jakituria hori mimoz islatu du Voyage à travers le cinéma francais lan dokumentalean. Hiru ordutik gorako film mardula da, zinefilo petoentzat propio egina (kontu teknikoak, gidoiei dagozkienak, musika, aktoreen lana eta abar xehetzen ditu, besteak beste), baina gutxieneko interes bat duen edonorentzat izan liteke egokia. Bere bizitzan gehien gustatu zaizkion film, zuzendari, konpositore eta aktoreen inguruan hitz egiten du, jatorrizko filmen irudiekin hornituta. […]

‘Pedalo’, txikitik handira

Juan Palacioesen (Eibar, 1986) estreinako lan luzea da ‘Pedaló’. Baliabide gutxirekin istorio interesgarri bezain samurra kontatzen du. Hogeita hamar urteren bueltan dabiltzan hiru adiskidiren bidaia iniziatikoa (edo berriniziatikoa) da, itsasoko pedalontzi baten gainean Hendaiatik Bilbora arterainoko bi asteko abentura ardatz duena. Zinemagileak berak ontzitik bertatik jarraitu behar zituen hiru lagunen gora-beherak. Aurrekontu eta denbora epeak tarteko (ontziaren alokairu eta beste) azkenean lurretik egingo du jarraipena. ‘Sea-movie’ eta ‘road-movie’-aren tarteko dokumental […]

Bakardadearen lengoaiak

‘After Eden’ (Hans Christian Berger) – Zuzendari Berriak Asko errepikatzen den kontua da, eta ez prexixamente berria, Zinemaldiko film asko eta askotan ageri dena. Mendebaldeko mundu deitzen zaion horretan, (jada gutxiago erabiltzen da ‘aurreratu’ izenondoa), materialtasunak eta ultraabiadurak gidatzen duen errealitatean, gizabanoak alderrai dabiltza, konexio teknolgikoak nonahi, eta hezur-haragizkoak urri. Nor bere burbuilan sartuta, hunkidura eragingo dion fereka baten aiduru… After Eden-ek bi arima alderraien erretratua agertzen du, pirotekniarik gabe, […]

Opor amaiera dekadentea

‘Parasol’ (Valery Rosier) – Zuzendari Berriak Mallorca turistikoa hiru pertsonaia alderraien kokaleku ez ezik, noraez dekadente horren metafora gisa. Julienne 73 urteko emakumezko belgiarra da, eta Interneten ezagutu bide duen gizonezko baten peskisan joango da Mallorcara erretiratu talde batekin batera. Bizi gogoa arnasberritu nahiko du, baina ez du espero zuenarekin topo egingo. Alfie mutil gazte ingelesa da, oporretara gurasoekin joan dena kanpin batetara. Noraezean ibiliko da, ez lagun ez maitasunik […]

Maite denari dolar izena ematen zaionean

‘Shan He Gu Ren / Mountains May Depart’ (Jia Zhang-ke)- Perlak Bi ordu pasatxoko melodrama da Jia Zhang-Ke-ren Shan He Gu Ren filma. Horrela definiturik pentsa liteke asperdura eragin dezakeen produktua dela, baina ikusle hau asko asebete du. Asebete du adiskidetasun/ maitasun triangelu batetik abiatuta, giza harremanen konplexutasuna modu gordin eta era berean samurrez azaltzen baitu, baina hortik harantzagorako bidea egiten du, kapitalismoak, munduaren ikuskera materialistak, gizakiongan (kasu honetan 1990eko […]

Heriotza, amodio liberatzaile

‘The Heart of a Dog’ (Laurie Anderson) – Zabaltegi Artista multidisziplinar modura ezagun da Laurie Anderson estatubatuarra, 60-70eko hamarkadetako New Yorkeko kultur mugimendu anitz eta bizian hezia; bizitza artistiko guztian ukitutako adar guztien collage moduko bat egiten du The Heart of a Dog dokumental pertsonal eta bitxian. Umetan 8 mm-tan filmaturiko irudiak, argazkiak, animazioko irudiak, testuak mugimenduan, berak sorturiko musika orotarikoak, eta bere off-eko ahotsa darabiltza, heriotzari, amodioari eta komunikazioari […]

«Hitzak sartu beharrik ez dagoenean, filmak hobera egiten du»

Asier Altunaren Amama filmean Amparo Badiolak, amamaren rolean, ez du hitz bakar bat egiten. Dena da keinu eta begirada. Emanaldiaren ostean lantaldekoek prentsaren aurrean aurkeztu zuten filma, atzo, eta Badiolak ez zuen hitz bakar bat ere esan amaierara arte. Hitz gutxi batzuekin azaldu zuen filmean parte hartzeak sorrarazi dizkion sentimenduak. Hunkituta hitz egin zuen, eta hunkiarazi egin zituen bai taldeko gainerako kideak eta bai Kursaaleko gela nagusian bildutako kazetariak. «Abentura zoragarria izan […]

‘Amama’, haustura ez traumatikoa

‘Amama’ (Asier Altuna) – Sail Ofiziala Asier Altunaren ‘Amama’-ren indar sinboliko eta bisuala nabarmena da. Baserria belaunaldien arteko talkaren kontzeptu gisara lantzen du, eta asmatzen du eten horren zuloa azaltzen, modu hunkigarrian zenbaitetan, baina baita galtzen denarekiko mira eta errespetua ere, mundu zahar horretatik birzikla litekeena era konstruktibo batean azalduz. Akaso, Neolitikora arteko sokaren metafora oteiziarrean (80 amama…) gehiegi insistitu izanak pisu esentzialista handiegia ematen dio filmari zenbait pasartetan. Aktoreen […]

Zinemazaleek, zinemazaleentzat

‘Hitchcock / Truffaut’ (Kent Jones) – Perlak Gaur egun Alfred Hitchcocken zinema errespetatua ez ezik, laudatua eta goretsia da alde guztietatik, bai kritikarenetik eta baita publikoarenetik ere. Gezurra badirudi ere, 60ko hamarkadan ez zen horrela. Kritikariek entretenimendu soiltzat hartzen zuten, oro har, haren zinema. Francois Truffaut zinemagile frantziarra ez zegoen ados ikuspegi mugatu horrekin eta Hitchcocken zinemagintza xehetzeko eta haren balioak mahai gainean jartzeko  Le Cinéma selon Hitchcock liburu ezinbestekoa […]