Izenburua: ‘Roma’ Zuzendaria. Alfonso Cuaron. Herrialdea: Mexiko Iraupena: 135 minutu. Perlak sailera zetorren filmik oihartzun handienekoa zen Alfonso Cuaron mexikarraren Roma. Veneziako Mostran film onenaren Urrezko Lehoia irabazi du hilabete honen hasieran, eta sorturiko ikusmina ez da debaldekoa; lan indartsua da, zuri-beltzeko estetika zaindua darabilena, istorio gordin bezain entrañablea kontatzen duena, Cuaron pertsonal eta intimistena, eta era berean, sozialena agertzen duena. El laberinto del Fauno (2005) eta Gravity-ren (2015) […]
Egilea: Gorka Erostarbe
Begirada aldaketa, idealizaziorik gabe
Izenburua: ‘Pájaros de verano’ Zuzendariak: Ciro Guerra eta Cristina Gallego Herrialdea: Kolonbia Iraupena: 109 minutu. Indar bisual eta edukizko handia duen filma da Ciro Guerra eta Cristina Gallego kolonbiarrek zuzendutako Pájaros de verano hau. Fabula eta errealitatearen arteko narratibitate poetiko batez Latinoamerikako herri indigenen historiari begirada ezohiko bat eskaintzen zion El abrazo de la serpiente ederrarekin ezagutu genuen Ciro Guerraren zinemagintza. Pájaros de verano-n mantentzen du begirada herri indigenengan […]
Lohia eta errekaren emaria
Izenburua: ‘Oreina’ Saila: Zuzendari Berriak Herrialdea: Euskal Herria Iraupena: 88 min Film aparta begitandu zait Koldo Almandozen ‘Oreina’ lehen kolpean. Zuzendariak esana zuen “film konbentzionalago” bat egin nahi zuela; eta hala da Sipo phantasma-rekin alderatuz gero, baina hala ere, baditu Almandozengan ohikoak diren ezaugarri zenbait. Narratibitate konbentzionalago bat erabili arren, irudien indar poetikoari, keinu eta isiltasunei, paisaiari eman die garrantzia oraingoan ere. Euskal Herri likido bat marraztu du Almandozek; […]
Hustutako emakumeen istorioak
Izenburua: ‘Las herederas’ Zuzendaria: Marcelo Martinessi Saila: Horizontes Latinos Emakumezkoen istorio indartsua da. Gordina. Ezkutukoa, edo hain sarri kontatzen ez dena, azalera ateratzen duena. Emakumeen maitasun eta desio nahiak eta ezinak. Klase sozialen arteko desberdintasunak. Espetxea. Esperantza galduak. Ihesa. Marcelo Martinessi paraguaiarrak pixkanaka sartzen zaitu Chela eta Chiquitaren arteko bikote harremanean, galbidean doan harremanean. Erritmo pausatuz kontatzen baitu, Chiquita, bien arteko dinamikoena, iruzurrak leporaturik etespetxeratuko dutela, eta Chelak, bertan behera […]
‘The Florida Project’; Desprojektu baten auzoa
Ezusteko ederra. Beno, hitza ez da ederra, ziur aski. Ezusteko aski interesgarria Sean Baker estatubatuarraren ‘Florida Project’ filmak dakarrena. Pobreziaren, etxegabeen, bizitzari aurrez-aurre ausardiaz begiratzen dion jendearen erretratua. Gordina. Barne astintzailea. Hunkigarria. Amerikako Estatu Batuetan, bizileku iraunkorra ziurtatu ezin dutenentzat azken babesleku bihurtu dira motel merkeak. Gero eta gehiago dira behartsu ikusezin horiek. ‘The Florida Project’ Orlandoko aldirietan dago kokatua, Disney unibertso koloretsuaren auzoan. Kontsumoaren, aisialdiaren, bizi eredu artifiziosoaren auzoan. […]
Borg / McEnroe; arrakastaren ertzak
Ugaritzen ari dira azkenaldian kirolariekin lotutako ‘biopic’ filmak. Materiale ezinhobea eskaintzen dute, besteak beste, egungo gizartearen, norgehiagokan oinarrituriko kapitalaren oin-jokoen, erretratuak egiteko. Arrakasta eta porrota kontzeptu pozointsu eta erlatiboak dira. Eta, hori ondo dakite loria ezagutu duten kirolariek, 1980etako hasieran izar bilakaturiko Björn Borg eta John McEnroe tenislariek, esaterako. Bi horien arteko lehiarik epikoenean, 1980eko Wimbledon txapelketako finalean, oinarrituta osatu du ‘Borg / McEnroe’ filma Janus Metz zuzendari suediarrak. […]
‘Handia’; ‘Freak’-aren unibertsotik harago
Moriartiren zeinu marka du, ezbairik gabe, ‘Handia’-k; lirismoa, sotiltasuna, soiltasuna, metafora jokoak, ezkutukoak pixkana azalaraztea… Zentzu horretan ez zait ‘Loreak’-en hain desberdina iruditu, nahiz eta guztiz bestelako istorioa den, eta guztiz bestelako bialiabide estetikoak darabiltzan. Gustatu zait bi anaien arteko harremanaren bidez garai bateko erretratua ez ezik, sasoi orotako talka islatzea: zaharra Vs berria. Eta gustatu zait, euren artean aldeak izan arren, zenbaitetan elkarrekiko azaltzen duten goxotasuna (bi gizonezko, XIX. […]
Prostituzioa, hezur-haragitan
‘Alanis’ -Sail Ofiziala Alokairuzko etxe batean prostituzioan lan egiten duen emakume gaztea da Alanis. Urte eta erdiko haurarren ama da, eta Gisela lagun eta lankidea bizi da haiekin. Arazoak areagotu egingo zizkie polizia etxean sartu, eta handik botatzean. Film xumea da Anahí Berneri argentinarraren bosgarrena. Xumea bezain gordina. Gordina bezain sinesgarria. Su artifizial apartekorik gabe, burrunba eta efektu berezien inolako beharrik gabe, batzuetan lakar, besteetan samur, azaladuko du Alanisen (eta […]
Argentinako bi pieza baleko, Horizontesen
Argentinako bi ekoizpen aurkeztu dituzte gaur Horizontes Latinos sailean; Daniel Burmanen El rey del Once eta Francisco Marquez eta Andrea Testak elkarlanean zuzendutako La larga noche de Francisco Sanctis. Bi pieza ondo desberdinak dira; biak, balekoak, nahiz eta gailurrik jotzen ez duten. Gaur egunean kokaturik dago El rey del Once. Ariel du protagonistatzat. New Yorken ekonomista gisa bizitza berri eta arrakastatsua eraiki ostean bere iragana atzean utzi duela uste du, […]
‘Kalebegiak’; irregularra, hanka-motza, eta kolpe ederren bat
Donostia ardatz hartuta egindako dozena bat film laburrek osatzen dute ‘Kalebegiak’ proiektu kolektiboa. Hamabi istorio (15 zuzendariren artean, batzuk bikoteka lan egin baitute), Donostiari zuku zinematografikoa ateratzeko asmoz. Baina ahalegina hankamotz geratzen dela iruditu zait. Batetik, eta bereziki, Donostiaren irudi ohikoegia ematen delako; itsasoa, hondartzak, alde zaharra, portua, arrantza giroa… dira gehien errepikatzen diren eszenategi eta tematikak, eta Donostiaren ikuspegi laburregia ematen dute; apenas dago auzo-girokorik, arazo sozialik planteatzen duenik; […]