Page 8 of 47

Jonathan Powellen elkarrizketa BERRIAn

2019-02-07 / Enekoitz Esnaola

BERRIAk igande honetan Jonathan Powell nazioarteko bitartekariaren elkarrizketa argitaratuko du, euskal gatazkari buruzkoa. Euskal Herrian azkeneko aldiz jendaurrean iazko maiatzaren 4an azaldu zen, Kanbon, ETAren desegitearen biharamuneko topaketan, eta harekin harremanetan, zeharka, aste batzuetara jarri ginen, elkarrizketa eskatzeko. Udan eman zuen baiezkoa, eta azkeneko egunetan erantzun ditu galderak. 11 urte egin ditu Powellek Euskal Herriko gatazka konpontzeko erraztaile lanetan: 2007tik, iaz arte. BERRIAko elkarrizketan “harro” agertu da prozesuan parte hartu izanaz, eta bakegintzarako euskal eragile politikoek eta sozialek egindako lana nabarmendu du. Munduko hainbat gatazka politiko, armatu edo diplomatikoren konponbide prozesutan bitartekari eta bideratzaile ere jardun du —1990eko hamarkada bukaeran, Ipar Irlandako bake akordioaren negoziatzaile nagusietakoa izan zen, Tony Blair Erresuma Batuko lehen ministroaren aginduz, eta, berriki, Kolonbiakoan parte hartu du—. Halakoetarako sortu zuen gobernuz kanpoko erakunde bat: InterMediate. Gaur egun, munduan hamalau gatazka desberdinetan dabil lanean, elkarrizketan kontatu duenez; batetik bestera beti. Nekez agertzen da publikoki, eta gutxitan hizketan. Idatziz erantzun ditu BERRIAren galderak. Bihar (ostirala), elkarrizketaren aurrerapen bat Berria.eus-en.♦

Telebisatuta dago

2019-01-31 / Enekoitz Esnaola

EAJren adar subiranisteneko ordezkari instituzional gorenari elkarrizketa egin dio BERRIAk: Markel Olanori, Gipuzkoako ahaldun nagusiari. Egungo legealdiaz aritu dira, balorazio modura. Eta, aurrera begira, igar daiteke segituko duela EAJ-PSE aliantza instituzionalak. “Beti eduki dugu oso harreman ona [PSE-EErekin foru gobernuan]. Leialtasun giroan kudeatu ditugu desadostasunak”. EAEko balizko estatutu politiko berriaz ere jardun dute: “Erabaki eskubidea bazter uzten badugu, geure burua izugarri mugatuko dugu”; alegia, gaur bezala, baina hor segitzen dute subiranistek Espainiako erregimenean, ospa egiteko barne indarrik eta estrategiarik gabe. Luzerako doa EAJ-PSE aliantza; gune nagusietarako, telebisatuta dago 2019-2013ko udal eta foru legealdia. Izan ere, post-Ibarretxen, EBBk ez zuen nolanahi gauzatu biratzea, 2013an PSErekin “Euskadiren egonkortasunerako” akordioa sinatuta eta 2015etik aurrera gobernuak osatzen hasita. Ordutik ez da bestelako aliantza instituzionalik eratu Euskal Herriaren mendebaldean, Errenteriako Udalean salbu.♦

Immobilismoak

2019-01-10 / Enekoitz Esnaola

BERRIAko analisiaren (2019-1-10) laburpena: ETAri su-etena emateko eskatzen zioten. Betiko eman zuen (2011). ETAri armagabetzeko eskatzen zioten. Desarmatu zen (2017). ETAri desegiteko eskatzen zioten. Bukatu zuen ETAk ibilbidea (2018). Espetxe legedia segitzeko galdegiten zioten EPPKri. Ari da, batik bat duela urtebetetik. Hitz ematen zuten halako kasuetan aldatuko zutela kartzela politika, edo egingo zutela bat eragiteko. Hala ere, “ETAko” presoen aurkako salbuespen politika ez da amaitu. Ezker abertzaleari kostatu egin zaio bide hau hartzea, agian berandutzeraino, baina hartu du. Ordea, ikusitakoak ikusita, ondoriozta daiteke eragile zenbait, bakoitza bere erara, ezker abertzaleari iraganagatik faktura pasatzen dabilela, eta egindako eskaera haiek ETAren bukaera bilatzeko zirela soilik, ez, kasuan, presoena konpontzeko. Eta, presoen zama arintzen hasteke, ondoriozta daiteke ezker independentismoaren proiektua blokeatu nahian dabiltzala, kasurako 2011 bukaeraz geroztik Madrilek lortu zuen bezala.♦

Luhuso: ardo saltzailearen pasadizoa

2018-12-21 / Enekoitz Esnaola

BERRIAk jendaurrean lehen aldiz bildu ditu Mixel Berhokoirigoin, Txetx Etxeberri, Beatrice Molle eta Stephane Etxegarai Luhusoko ekintzaileak, Luhuson bertan, epaileak haiei elkarrekin egoteko debeku judiziala kendu ostean. Bideo erreportajeaz gain, pasadizo hau igo dugu sarera: Errekartea baserrian ETAren armategiarekin Etxeberri, prest zituen txioekin, bakarrik zegoenean, ardo saltzaile bat azaldu zenekoa.♦

Bateratasuna

2018-12-15 / Enekoitz Esnaola

BERRIAko analisiaren (2018-12-15) laburpena: Azkenaldian desadostasunak agertu dira Parisekin, eta euskal ordezkaritzak atzo jakinarazi zuen “elkarrizketa etenda” dela gaur-gaurkoz. Berri txarra konponbiderako. Duela hilabete batzuetatik badago faktore bat: Grande Marlaska-Davo. Frantziako Justizia Ministerioan euskal presoen auzien kontrola duena Helene Davo da, ministroa ez izan arren. Espainiako espetxe politikan Barne ministroak du: Fernando Grande Marlaskak. Epaileak dira biak, aspalditik ezagutzen dute elkar, eta Grande Marlaska Auzitegi Nazionaleko Zigor Aretoko presidente izan zen garaian (2012-2017), Frantziak Espainian zeukan lotura epailea Davo zen. Urriaren 1ean Espainiako eta Frantziako gobernuek ETAren bukaeraz ekitaldia egin zutenean, Madrilen kondekorazioa jaso zuen Davok. Biek, gainera, uda ETAren biktimen elkarteekin egoteko baliatu dute, eta rol berezia eman diete kartzela politikan. PPren gobernuak ETAren armagabetzean ez ezik presoen auzian deus positiborik egin ez arren, Paris mugitzen hasi zen, eta, orain, Madrilen agintean PSOE dela, presoenean sintonia daukate bi gobernuek. Eten bat eginda, badirudi Paris azkenaldian lagunaren zain egon dela, urratsetan bien arteko oreka bat emate aldera. Lerrokatzea deitu ahal zaio. Pausoak pauso eta erritmoak erritmo, norabide berean joateko moduan leudeke. Baina beren kabuz ez dute prozesua azkartuko eta sakonduko. Duela hilabete batzuk, Peixoto euskal militante historikoa bateratasunaz mintzatu zen BERRIAn, “denok gurdiari batera bultza egiteaz”. Presoenean ere nahi duenak, badauka aukera. Nahi ez duena, berriz, hartuko du goxo Parisek edo Madrilek.♦

‘Pueblos’-en azkeneko ekarpena

2018-11-28 / Enekoitz Esnaola

Euskal Herrian berak bake prozesua bultzatzeko asmoz, duela bi urtetik Foro Sozialeko kideetakoa da Paz con Dignidad gobernuz kanpoko erakundea, eta beste prozesuetako irakaspenez arduratzen da. Besteak beste, joan den martxoan, DDRa (Desarmea, Desmobilizazioa eta Birgizarteratzea) euskal kasuan: bideragarritasuna eta aukera jardunaldia antolatzen lagundu zuen —Donostian izan zen—. 1995etik Pueblos aldizkaria argitaratu izan du; hiru hileroko maiztasunarekin, formatu digitalean. Orain dela hilabete bat itxi zuten Pueblos, baina, hala ere, iragarria dute bi zenbaki berezi aterako dituela aurki. Horietako bat, Euskal Herriko bake prozesuari buruzko monografikoa.♦

1977: ‘Egin’-en eskaera ETAri

2018-11-26 / Enekoitz Esnaola

ETAk gaur 41 urte egin zuen Nafarroako bere lehen hilketa —Joaquin Imaz Martin Espainiako Polizia Armatuko komandantea, Iruñean—, eta duela hilabete bat Mariano Ferrer Egin-eko orduko zuzendariak ETB1en Katebegia-n ‘Egin’, 20 urtez itxita saioan esan zuen —bideoan 23.52 falta denetik 22.42rako tartean— bera “kontziente” zela testuinguru politiko hartan egunkari berriak “ETAren inguruan jarreraren bat hartu beharko” zuela. Hilketa haren ondotik, hartu zuen: azaroaren 29ko zenbakian ETAri borroka armatua uzteko eskatu zion Egin-ek —behean, iritzi hori zekarren orrialdea—. Idatziaren “tesia” hau zen, Ferrerrek ETB1en adierazi zuenez: “‘Demokraziarako dugun aukera bakarra probestu behar dugu. Aukera hau aprobetxatzeko ETAk borroka armatua utzi behar du’. Horren garbi esaten zuen Egin-ek 1977an”.♦