Rafa Diezek gaur BERRIAko elkarrizketan: “EAJk 1979koaren moduko bide bat zabaldu nahi du PSOEren gobernu aldaketa baten peskizan. Horrek aukera emango lioke beste estatus bat negoziatzeko. (…) akaso, [PSOEk EAJri] kontsulta lege bat eskainiz erabakitzeko eskubidearen ordezko batekin”. Rafa Diezek ‘kontsulta eskubidea – erabakitzeko eskubidea’ bereizketa hori 2008an Herri Irratiko kolaborazio batean ere egin zuen, esanez PSE “estatutu erreforma eskaintzak” eginez ikusten zuela, “ustezko kontsulta eskubide batekin adornatuta, erabakitzeko eskubidearen suzedaneo gisa”. 2006an Gara-ko iritzi artikulu batean zehatzago azaldu zuen aldea. Idatzi zuen bi kontzeptuak nahasteko saio bat zegoela, eta arrazoitu zuen: “El derecho a decidir lleva implícito el reconocimiento de un sujeto político y el carácter vinculante del pronunciamiento aunque colisione con el ordenamiento constitucional de los estados. Al contrario, el derecho a consulta sería la capacidad administrativa de los actuales ámbitos institucionales de requerir la opinión de su ciudadanía, sin efectos legales vinculantes y, por supuesto, sin afectar a las soberanías y al mantenimiento del sujeto único español a través del modelo autonómico vigente”. 1979an EAEn utzi zuten egiten erreferendum ez-haustaile bat.♦

Gaurko BERRIAn Arnaldo Otegi presoari buruzko kontuak dakartzagula-eta, Jesus Egigurenek Lizarrustiko juntadizoko tarte batean kontatua da: “2012ko maiatzean Parisen izan nintzen, Hollandek presidentetzarako hauteskundeak irabazi zituen egunean PSren kuartel nagusian bozak jarraitzen. Gonbidatu egin ninduten, eta ikurrina eta guzti joan nintzen. Bueltan Parisko aireportuan segurtasun gunetik pasatzean, makina pi-pi-pi hasten zen. Pasatu, eta zarata. Ez nekien zergatik zen. Kendu metalezko trastoak, eta zarata, halako batean ohartu nintzen arte: galtzetako poltsikoan behera, Otegiren preso zenbakidun pina neukan [8719600510]. Poliziei ez nien azaldu zer zen; bestela, oraindik han egongo nintzen…”.♦

Euskal gatazkako biktima mota desberdinek eta bestek bat egin dute Azpeitian ere. Atzo izan zen bizikidetza taldearen aurkezpena, Sanagustin kulturgunean. Bi orrialdeko mezu baten berri eman zuten. Azken pasartearekin geratzen naiz, joan den igandeko analisia osatu nahian bezala:

“Gure aldetik Azpeitiko herritarroi helarazi nahiko genizuekeen mezua honako hau da. Gu, onenak izan gabe, egin duguna egiteko gai izan bagara, Azpeitia osoa ere gai dela, Euskal Herria ere gai dela. Gure herriak pairatu eta pairatzen duen biolentziazko historiari irtenbide bat emateko, inportanteagoa dela erantzukizuna errua baino, inportanteagoa dela sufrimendua ideologia baino, inportanteagoa dela etorkizun konpartitu hobea egiteko ahalegina iraganeko erruen banaketa baino. Guzti hau, norbanakoarengan eta bestearengan sinestea ezinbesteko dela jabetuz egin daitekeela, elkartzen gaituen gizatasuna azalaraziz. Aurrera begiratu behar dugu, gertatutakoa ahaztu beharrik gabe eta gorrotorik gabe. Belaunaldi berriek gertatutakoa ezagutu behar dute, berriro errepika ez dadin”.♦

Gaurko BERRIAn 18/98 auziko Orain SA ataleko presoen irteera datak eman ditugu, eta hemen Bateragune auziko bost zigortuetatik kartzela utziko duten aurrenen irteera datak: datorren urriaren 11n aterako dira espetxetik Miren Zabaleta, Arkaitz Rodriguez eta Sonia Jacinto, Mirenen aita Patxik esan digunez. Espainiako Auzitegi Nazionalaren zigor epaiko kartzela urteak pixka bat jaitsiz, Gorenak hirurei sei urtekoa ezarri zien 2012ko maiatzean. 2009ko urriaren 13an atxilotu zituzten haiek ere. Aurtengo urriaren 12an beteko lirateke kondenako sei urteak baina, sei urteotan bat bisiestoa izan denez (2012koa), egun bat lehenago aterako dira kartzelatik: urriaren 11n. Eskerrak bisiestoari, beraz…

Arnaldo Otegiri eta Rafa Diezi sei urte eta erdiko kartzela jarri zien Gorenak. Otegi, normalez, datorren urteko apirilean utziko dute aske. Diez ez, “egoera pertsonal-familiarrengatik” orain arte besteek baino ia hamazazpi hilabete gutxiago egin dituelako preso. 2017ko abuztu-irailera arte egongo da kartzelan.

Dena dela, bost lagunentzat zigorra ez da bukatuko kartzela uztean: Zabaletak, Rodriguezek eta Jacintok zortzi urteko inhabilitazioa dute; Otegik eta Diezek, hamarrekoa.♦

Ernesto Gasco PSE-EEren Donostiako alkategaia azkeneko hogei urtean da hirian zinegotzi, 2009-2011 aldian salbu. Baina ez da euskaraz egiteko gai. Udalak bere webean ditu datuok: azken 30 urteotan ia bikoiztu egin da Donostiako euskaldunen kopurua: %40,5 dira (1981ean, %21,1); ia euskaldunak (euskara ulertzen dute) %28,6 dira; erdaldunak, %30,8. Adin maila jaitsiz gero, egun 30 urtetik beherakoak %73,4 dira euskaldun.

Gaur eguerdian Donostian, Deustuko Unibertsitatean, Juan Karlos Izagirre (EH Bildu), Eneko Goia (EAJ), Miren Albistur (PP) eta Gasco alkategaien solasaldia izan da. Gasco ez bezala, beste hirurak euskal hiztunak dira. Entzuleen artean ehun lagun pasa zeuden; ia denak, 25 urtetik beherakoak, ikasleak. Felix Arrieta aurkezle eta gai-jartzaileak alkategaiei esan die nahi duten hizkuntzan egiteko. Izagirre eta Goia %80tik gora espainolez aritu dira. Albistur, espainolez baino ez. Galderak, hamarretik zazpi-edo espainolez izan dira.

Euskararen Donostia honetan, Gascok zergatik jakin behar du euskara, halako solasaldi publikoetan ez bada behartuta sentitzen jakitera?
Continue reading

Ezker abertzalearen bilakaerari buruzko erreportajean hau ere joan zitekeen (+ Iñaki Ruiz de Pinedok kontatutako pasadizoa). 2009ko urtarrilean Arnaldo Otegik hitzaldi garrantzitsu bat eman zuen Donostiako Kursaalean, Gara-k antolatutako saio batean: “Orain [Espainiako] estatua da ‘erresistitzea irabaztea da’ pentsatzen duena, statu quo-arekin jarraitzeko. Ezker abertzaleak egoera horren irakurketa bat egin beharra du, eta estrategia bat diseinatu, ekimen politikoa berreskuratzeko. Gu indartsuagoak garen eta estatua ahulagoa den eremuan izan behar da harekin konfrontazioa: agurdio politikoen eremuan. Negoziazio prozesuetan frogatu ahal izan dugu hori, nazioarteko begiraleen aurrean. Estatuak argudio eskasak zeuzkan, eta gureak arrazoizko bezala hartzen ziren”.

Joan den honetan —apirilaren 16an— bete dira 23 urte Iñaki Esnaola HBko Mahai Nazionaleko kide ohiak antzeko terminoak erabili zituela Egunkaria-n idatzitako iritzi artikulu batean. “Garai bakoitzak ahal dena egitea eskatzen du. (…) Gure arerio politikoari minik handiena ideien eremuan egiten diogu, euskal nazioari buruzko gure planteamenduak eguneroko errealitate politiko guztietara eramanez, maskara ken dezaten behartuz eta, beharrezko balitz, beraien jarrerak berritu ditzaten”.

Hemen Iñaki Esnaolaren artikulu hura:

Ezker abertzalearen bilakaerari buruzko BERRIAko erreportajean, Iñaki Ruiz de Pinedok frankismo osteko garaiaz aipatutako pasadizo hau ez nuen sartu artikuluan, leku faltagatik:

“Kontuan hartu 1978ko Aberri Egunean PSOEk Euskal Herriaren autodeterminazioa ere eskatu zuela. PCEk ere defenditzen zuen. 1978ko Aberri Egunean pankartan nire ondoan Javier Rojo Arabako PSOEko kidea zegoen; errepublikaren pin bat zeukan, eta alderdiko Arabako buru Alberto Agiriano joan zitzaion eta esan zion kentzeko ikur hura. Garai haietan PSOErentzat onargarriagoa zen autodeterminazio eskubidea, errepublika baino”. ♦