Una mirada sindical contracorriente. Clase, territorio y nuevas alianzas liburua (Begirada sindikal kontrakarreko bat. Klasea, lurraldea eta aliantza berriak) idatzi du Joxe Elorrieta ELAko idazkari nagusi ohiak (1988-2008). Icaria da argitaletxea, eta lana Bartzelonan aurkeztuko dute, hil honen 25ean. Ondoren, Bilbon —hilaren 31n, prentsaurrekoa— eta Iruñean —otsailaren 8an, Katakrak-en— ere egingo dituzte aurkezpenak. Dena dela, sarean bederen, salgai dago jadanik. Ia 300 orrialde ditu liburuak, bost ataletan banatuta. Laugarrena, “euskal kasuari” buruzkoa da: ELA-LAB aliantza berreraiki, prozesu subiranista, horretako “ageriko konbinazioa”, agenda politikoa eta —azpimarratuz— soziala… Asteartean Elorrietarekin telefonoz hizketan, eta zioen “onena buruan argi pare bat ideia” izatea dela. “Bestela, asko izanez gero, konplikatzen hasten zara…”. Bihar BERRIAn liburuko laugarren atal horri buruzko artikulu bat aterako dugu.♦
Page 20 of 47
EAJ. EAJren EBBk gaurko bileran ez du hizpide izan presoen eskubideen aldeko larunbateko manifestazioa. Ez da joango alderdia. Ez da harritzekoa. 1999an izan zen; Lizarra-Garazi garaia zen. 2014an izan zen; Tantaz Tantaren martxa debekatu berri zen Espainiako Auzitegi Nazionala, eta EAJ izan zen deitzaileetakoa. Orain ez dago akordiorik eta EAJ ez da deitzailea = EBBk ez du deialdia tratatu. Horrek ez du esan nahi gaia Sabin Etxean ez dagoenik. Badago.
‘Antton’. Kalera Kalera-koek harreman asko egin dituzte azken asteetan, eta ari dira konplizitate berri batzuk erdiesten, lehen ezinezko zirenak. EBBrekin batu ziren, adibidez, Sabin Etxean; han zen Antton Lopez Ruiz Kubati. Hari harrezkero jeltzaleen arduradun batek esan dio hemendik aurrera Antton deituko diola, ez Kubati.
Egibar. Joseba Leizaolaren heriotza dela-eta Joseba Egibar EAJren GBBko presidenteak iritzi artikulu bat egin du. GBBren webgunean atariaren erdal bertsioan euskaraz dago, artikulua hala baino ez baitago idatzia. DVk berak Politika sailean euskaraz atera (behar izan) du. Gauza ttikia da, baina euskaldunak bidea marka dezake hedabideetan ere.
EITBko albistegiak. EITBko albistegiak: LABen diagnostiko orokorra eta proposamenak aurkezteko prentsaurrekoa deitu zuen EITBko LABek, eta hedabiderik ez zen azaldu… BERRIAk badakar artikulu bat idatziaz: “ETB1eko albistegietarako agenda eta arduradun propioak nahi ditu LABek”. Ematen du zer pentsatua txostenak. Esaterako, hau dio:
Espainiako erregea. Hego Euskal Herrian berriro jaitsi egin da Espainiako erregearen Gabon gaueko monologoaren telebista jarraipena, minimo historikoetaraino jaitsi ere. Dena den, politikari abertzaleak Eguberri egunez halako lehorkeri bati buruz lehen baino gehiago edo toki gehiagotan mintzatzen dira, Twitter ere baliatuz. Deskonexio mental ezaz ere txosten bat egin beharko da.
Sortu. Sorturen Zohardia txostenak 751 zuzenketa partzial jaso ditu. Gehienak, euskaraz idatzitakoak dira. Euskaraz bizitzeko borondatearen isla. Euskaratik ta euskaraz, 2017ko desafioa, euskaldun kontzientzia zeozer berpizten hasteko.♦
BERRIAko analisiaren (2016-12-28) laburpena: “Zikloa itxi”. Hori esaten da maiz ezker abertzalean; azkenaldian, sarriago. Azken hiru bat urte galdu diren sentsazioa daukate ezker abertzalean. Ez dute gehiago galdu nahi. Armagabetzean ildoa berritu du ETAk. “Espetxeak husteko” ildoa berritzeko gogoeta hasi du EPPK-k; berritasun nabarmenak dauzka zuzendaritzaren proposamenak, eta uste du “ezinbestekoa” izango dela euskal gizartearen inplikazioa. Ildo berria onartuz gero, esandakoa egiteko tenorea helduko zaie EPPK-koei. Esan eta egin. Horretarako, engaiamendua. Ipar Euskal Herrian ari dira. Mugarri izan zen Baionako adierazpena —2014ko urria—, eta Berhokoirigoinek-eta joan den urrian ETAri helarazitako gutunean bazekarten aipamena. “Gure egiten dugu ETAren armagabetze zibila aitzina eramateko ardura”, hitz eman zuten Luhusoko polizia operazioaren ondotik gizarte eragile askok, Baionan. “Badator bide berria, badatoz lan berriak” ere bazioten. Zikloa ixteko presoen eta armagabetzearen auziek forma kolektibo, sozial eta iraunkor bat hartzen badute, bi estatuek arazo bat izango dute kontakizunarekin; hori dute kezka, Espainiakoak batez ere.♦
Ipar Euskal Herrian gizarte zibileko jendea irmo ari da ETAren armagabetzearen alde. Atxilotu egiten dituzte, baina baita libre utzi ere, baldintzapean izan arren. Azkeneko urte eta erdian: Miarritzeko ustezko arma gordelekuko etxeko Nathalie Chasseriaux eta Enrike Lopez, Graxi Etxebehere (Xabier Goienetxea eta Iñaki Reta etxean zituen), Pantxoa Flores (Iratxe Sorzabal eta David Pla aterpetxean zeuzkan), Xabier eta Denise Arin (etxean zuten Mikel Irastorza), eta orain Luhusoko bostak: Mixel Berhokoirigoin, Txetx Etxeberri, Mixel Bergougnan, Beatrice Molle-Haran eta Stephane Etxegarai. Aurrerabiderako ondorio interesgarria atera daiteke hortik. ETAren armak edo etakideak etxean izatea delitua izan daiteke juridikoki, baina ETA desarmatzen laguntzea politikoki menperaezina da. Ipar Euskal Herriko gizarte zibileko kideek esan dute armagabetzean aurrera egingo dutela. “Partida polita dugu jokatzeko”.♦
Luhusokoaz (I)
Euskal Herrian eragile gehienek goraipatu dute Luhusokoen ekinaldia; Mixel Berhokoirigoin, Txetx Etxeberri, Mixel Bergougnan, Beatrice Molle-Haran eta Stephane Etxegarai boskotearena. Haien konpromisoa baloratzean –publiko orokorrari begira, Berhokoirigoin eta Etxeberri dira ezagunenak–, komeni da haien ibilbide osoko engaiamendua hartzea kontuan Luhusokoa konprenitzeko eta ostiralekoa jendaurrean azaltzen ibiltzeko. Datu solte batzuk ematearren, Berhokoirigoin, adibidez, Frantziako Estatuaren aurka Euskal Herriko Laborantza Ganbera sortzeagatik epaitu egin zuten orain dela urte batzuk —gailen atera zen—. Etxeberrik, beste batzuekin batera, GALeko bi kide harrapatu zituen Baionan 1985ean, Monbar hoteleko hilketak izan eta minutu gutxira; edota, urrutira joan gabe, lehengo ekainean Frantziako poliziak “zapatu” egin zuen Baionan, lan erreformaren kontrako protestan. Orain, Luhuson ETAren armak suntsitzekoak zirenean, bazekiten atxilotzeko arriskua zutela; argitaratzeko bideratuak zituzten gutunak lekuko. Hala ere, aurrera jarraitu zuten. Bake bidean, hitzontzikeririk ez haiek.♦
Harrera. Gaurko egoerari eta datorrenari ahal den ondoen aurre egiteko bazkide gehiago izan nahi ditu Harrera elkarte asistentzialak. Orain dela bost urte, ETAk jarduera armatua bukatutzat eman zuenean, EPPK-n 703 kide zeuden. Gaur egun, erdiak: 354 –Etxeraten azaro bukaerako datua da–. Kolektibotik kanpo beste dozena bat preso daude. Urteotan izan du lanik Harrerak preso eta iheslari ohiei “gizarteratzen” laguntzen. Lana ugaritzen ari zaio, eta, Espainiako auzitegiengatik, beharrak handitzen ere bai, epaileek preso ohiei langabezia saria ukatzeagatik. Duela urte erdi bat, 2.800 bazkide zituen.
Gure Esku Dago (I). Gure Esku Dago-k esaten duenean 2019ra arteko bide orria aurkeztuko duela, zer da, 2019 hasi artekoa? 2019 bukatu artekoa? Batik bat, 2019ko hauteskunde ziklo artekoaz ari da; hau da, Hego Euskal Herriko 2019ko maiatzeko udal eta foru hauteskundeak artekoaz.
Gure Esku Dago (II). Datorren larunbatean Euskal Herrian –Iruñean–, eta handik hiru egunera, asteartearekin, Katalunian aurkeztuko du bide orria Gure Esku Dago-k: Bartzelonan, Euskal Etxean. Angel Oiarbide mintzatuko da.
Orreaga taldea. “Nazio estrategiaz” hiru eguneko jardunaldiak egin ditu Orreaga taldeak Donostian, Kultur Mitxelenan, UEUrekin elkarlanean. Aretoa, bete antzean; ehunen bat lagun. Adin mota desberdineko jendea. Badute publiko bat.♦
BERRIA-ko artikulu batzuen bilduma
Elkarrizketak, erreportajeak eta albisteak (175 artikulu inguru)
Egilea
Enekoitz Esnaola (Azpeitia). Kazetaria. 30 urte pasatxoan euskal prentsan: Egunkaria, Egunero, Berria, Hitza eta Uztarria-n. Azpeitiko Uztarria Kultur Koordinakundeko eta Kultur Mahaiko talde eragileetako kide ohia. Berria.eus-eko blog komunitateko kidea 2015-2020an (gero, salbuespenak).
Besteak beste, Luhuso. ETAren armagabetze zibilaren kontakizuna liburuaren (2017) eta Joxe Takolo biografiaren (2001) egilea.
BERRIA-ko azkenetako elkarrizketa
Iñigo Urkullu: "Erabakitzeko eredu partekatua da bidea" (2020-7-10)
Azken iruzkinak