Enekoitz Esnaola
Eloi Uriarte ETA m-ko kidea eta Gregorio Garitaonaindia Borda pm-koa izan ziren Yeuko konfinamenduko ospakizuneko bi testiguak, 1977an. Joan den ostiralean egin zuten berriro topo, Oñatin, BERRIAren elkarrizketa bat aitzakia hartuta. Hemen Berria.eus-eko erreportajea.
BERRIAko analisiaren (2018-6-20) laburpena: Pedro Sanchezek Espainiako hedabide talde publikoko elkarrizketan iragarri du beste espetxe politika bat garatzeko asmoa duela. Dena dela, kontuan hartzekoa da nola heldu den Sanchez Moncloara, zer den PSOE Kongresuan —diputatuen %24—, eta han gehiengoak eratzeko zenbat borondate eta interes josi beharko dituen. ETA desegin zen egunean, eta oraindik Sanchez gobernuburu ez zela, “beste espetxe politika bat posible” dela esatearekin batera, Patxi Lopezek eman zuen pista bat: “Diskrezioa” eskatu zuen, eta «demokraten borrokarik» ez bilatzea parlamentuan; hots, “bozketa eta eztabaidekin” gehiengo-gutxiengo planteamenduak saihestea han. Foro Sozial Iraunkorraren momentuko eskaerak dira beste pista bat, esaterako. Bost eskaera jarri ditu mahai gainean: larri gaixorik dauden euskal presoak askatzea —«humanizazio printzipioa»—; urrunketa politika bukatzea —ez du zehazki aipatu Hego Euskal Herriko espetxeetan batzea—; graduen progresioa; zigorrak pilatzea; eta Madrilek espetxe eskumena eta espetxe zaintzaren ardura igortzea tokiko gobernuei eta epaitegiei —hots, afera Barne Ministeriotik eta Auzitegi Nazionaletik ateratzea—. «Premiazko agenda» osatzeko neurriak dira, eta, ondo bidean, hor ere lehentasunak edota graduazioak leudeke. Izan ere, gurpila martxan jartzea da kontua orain.♦
2011-10-20: ETAk bukatutzat eman zuen jarduera armatua. 2011-11-20: PPk gehiengo osoz irabazi zituen Espainiako bozak; Rajoy gobernuburu. 2011 bukaera-2013 martxoa: PPren gobernua ez zen azaldu Oslora, gatazkaren ondorioez hitz egiteko aurrez PSOEren gobernuarekin adostuta zegoen mahaira.
2014-2-21: bideo baten bidez jakin zen ETAk hasi zuela desarmatzea, Nazioarteko Egiaztatze Batzordeak bertatik bertara ziurtatu baitzuen erakundeak arma kopuru jakin bat indargabetu zuela. 2014-2-25: Kongresuan Espainiako nazioaren egoerari buruzko eztabaida saioan Rajoyk bere hitzaldian ez zuen aipatu ere egin ETAren kontua; lehen aldia zen gobernuburu batek ez ziola hitz bakar bat ere eskaini gaiari.
2018-5-3: ETAren bukaeraren ofizializazioa Genevan, Henri Dunant zentroan, 14:00etan. Pixka-pixka bat lehenago Moncloaren saioa Suitzako Gobernuarekin, telefonoa jota: ekitaldia zangotrabatzeko eskaera.
Hori izan da Rajoy gai honekin. Ara Katalaniako egunkariaren gaurko azalekoa esan behar: Agur Rajoy.♦
ETAren ibilbidea elkarrizketa sortako zazpigarren —eta azkenaurreko— aleko protagonista Mikel Albisu euskal presoa izatea nahi genuen, funtsean 1995-2004ko sasoiaz aritzeko: Alternatiba Demokratikoa, Lizarra-Garazi, Anoetako proposamena… BERRIAren galdetegia jaso zuen Reauko espetxean (Frantzia), baina ondoren —apirilaren 14an—, liburutegian zegoela, preso sozial batek jipoitu egin zuen. Albisuren sendiak jakinarazi zuenez, ezker besoko kubitua hautsi zuen, eta aurpegian eta buruan ere zauriak izan zituen. Min handia du oraindik. Halaber, saio batzuk egin arren, hainbat arrazoirengatik ezinezkoa izan da 1995-2004ko aldiaz beste kideren bat elkarrizketatzea.
Orain arteko elkarrizketak: I: Eneko Irigarai eta Iñaki Larramendi / II: Jose Manuel Pagoaga Peixoto / III: Eloi Uriarte / IV: Fernando Lopez Castillo / V: Mertxe Galdos / VI: Carmen Gisasola
Bihar: eta VII (VIII.a behar zuena): Aitor Elizaran
BERRIAko analisiaren (2018-5-24) laburpena: Bitartean —eta hau ere atzo bertan—, EH Bildurekin EAEko estatutu berriaren hitzaurrekoa adostu du EAJk. Baina estatutu berriarena déjà vuda, zaharra berri; Ibarretxek 2002-9-27an atera zuen lehen aldiz “itun berriaren” beharra. Zer eman du asmoak? EAJ bideratzeko, EH Bildu saiatuko da edukian malgu jokatzen eta lege prozedura betetzen, baina, gaur-gaurkoz eta nahikoa presio sozialik ez dela, ez da ikusten EBBk transatlantikoari bira ematen hasteko zantzurik. “Erantzukizunez” jokatu du orain, berriro, aurrekontuetan. Ordea, badatoz garai beltzak Madrildik, inboluzio azkarra eta zakarra. Zer espero orduan? 1996-2004an Aznarren gobernuko Presidentetza saileko idazkari nagusi Javier Zarzalejosek No hay ala oeste en la Moncloa liburu argitaratu berrian dio Aznar “errealista zuhur bat” izan zela atzerri politikan. Ohar bat egiten du gero errealismo zuhurraz, baina nagusia kritikatzeke: “Problema da etsipenerako koartada modura erabili ohi dela errealismoa, eta inakziorako aitzakia modura zuhurtzia”. Zer geratzen da orduan?♦
EPPK-ko eta Langraiz bideko kide ohiak, AEM ingurukoak eta kale erasoekin lotutakoak daude Guardia Zibilak haien ondasunen aurka egiteko operazioko idatzian (dokumentua eta zerrenda —60 preso ohi—). Teniente koronel batek sinatu, eta Espainiako Auzitegi Nazionalari igorri zioten joan den maiatzaren 8an. Operazioa, atzo. Guardia Zibilak dio oraindik ez dituztela biktimekiko kalte-ordainak kitatu, nahiz eta, haren arabera, ondasun batzuen jabe diren edo jarduera laboralak dituzten. Operazioa, beraz, preso ohiek eta abokatuek agindu judizialak jaso gabe. Bi gauza: 1. Bukatu du ETAk, eta pixkanaka egon ahal da espetxe arloan Madrilen pausorik —dena dela, batasun eta kemen handiagoa erakutsi beharko Hego Euskal Herrian—. 2. Estatuko aparatu batzuek segituko dute terrorismoaren aurka egiten. Bukatu du ETAk; Madrilek, ez.♦
Maiatzak 5, ‘ETAren bukaera (XI)’. BERRIAko analisiaren laburpena. Badirudi fase baten amaiera heldu dela. NEB Nazioarteko Egiaztatze Batzordeak bukatu zuen ibilbidea, iaz, ETAren armagabetzea ere egiaztatu ondotik. Henri Dunant zentroak herenegun bertan zioen amaitu duela bere egitekoa. Ikusgai da zer egingo duen HNT Harremanetarako Nazioarteko Taldeak, Brian Currinenak. 2011n Aieteko sinatzaileek prestasuna agertu zuten Jarraipen Batzordea eratzeko; Kanboko adierazpenean ez dator zehazki halakorik —”gure ekarpen berri bat behar dutenen esanetara geratzen gara”, dio bukaera aldera—. Epizentroa Euskal Herrian da. 2000ko otsailaren 22a. Lizarra-Garazikoa bukatu berria. ETAk Fernando Buesa hil zuen egun hartan, eta naziogintzan aritzen den kide bat Txillardegirekin egokitu zen, ETAren sortzaileetakoarekin. Txillardegi jota ei zegoen, nora goazen galdezka, eta zera zioen Euskal Herriak borroka armatua baino aukera hobeak zituela arrazoitzeko: “Orain [naziogintzan] bakarrik gaudela? 1958an geunden horrela! Orain bada jende prestatua, bada konpromisoa, gaitasuna…”.♦
Elkarrizketak, erreportajeak eta albisteak (175 artikulu inguru)
Enekoitz Esnaola (Azpeitia). Kazetaria. 30 urte pasatxoan euskal prentsan: Egunkaria, Egunero, Berria, Hitza eta Uztarria-n. Azpeitiko Uztarria Kultur Koordinakundeko eta Kultur Mahaiko talde eragileetako kide ohia. Berria.eus-eko blog komunitateko kidea 2015-2020an (gero, salbuespenak).
Besteak beste, Luhuso. ETAren armagabetze zibilaren kontakizuna liburuaren (2017) eta Joxe Takolo biografiaren (2001) egilea.
© 2024 Lerro batzuk
Theme by Anders Noren — Up ↑
Azken iruzkinak