Kategoria: Iruzkin garatuak (Page 24 of 31)

Gipuzkoako aurreko foru gobernuak (Bildurenak) Giza Eskubideak, Oroimenaren berreskurapena eta Bizikidetza zabaltzeko plana 2012-2015ean 16. orrian dakar: “Badago bake eta berradiskidetze prozesuei lotutako terminologia hitzetik hortzera darabilguna: berdintasuna, egia, justizia, narrazioa (errelatoa), biktima, oroimena, bizikidetza, berradiskidetzea, aitorpena… dira horietako batzuk. Kontzeptu horien atzean dagoen esanahia ez da guztiontzat berdina. (…) Aniztasun hau aberastasun adina zailtasun iturri izan daiteke. (…) Ezberdinen eta aurkakoen arteko edozein talde-lanetan lehenik eta behin adostu beharreko auziak dira, hau da, kontzeptuak argitu eta adostu behar dira, berauek, gutxieneko akordiotara heltzeko ez daitezen oztopo izan”.

Joseba Sarrionandiak joan den otsailean esan zuen Sautrela-ko elkarrizketan, politikari buruz ari zela: “Hitzak ere beste alorretan, hitz bat erabiltzen duzu eta badakizu zer esan nahi duen, ez? Mailua, pospoloa edo karakola. Politikaren alorrean ostera esaten dira hitzak hustuta bezala, ez? Esanahirik gabe”.

Politikagintzako profesionalen hiztegia traba ote aurrera egiteko?

Eskertuko litzateke Graxiren logika eta naturaltasuna izatea.

Elkartasunezkoa ez ezik, mezu politiko berritzailea plazaratu du gaur Graxi Etxebeherek Ortzaizen, ustez ETAren desarmeaz arduratzen diren bi euskal herritar etxean hartzeagatik Frantziako Poliziak atxilotu aitzin. Euskal Irratietan mintzatu da: “Nik lagundu dut desarmatu nahi duen talde bat eta ez dut batere dolurik. Bake prozesu batean gara. Behar da arazo hau konpondu, eta hori pasatzen da desarmatzetik eta elkarrizketatik. Banoa izugarri barne goxo batekin. Gure herriaren historiara ene harri ttipia ekarri dut”.

Bada esaera zahar bat dioena: “Hitz dotoreak ez dira zintzoak; hitz zintzoak ez dira dotoreak”. Etxebeherek bere eleak zintzotasunez eta dotore esan ditu, bi estatuen jarrera oztopatzailearen aurrean (berriro diot) mezu politiko berritzailea plazaratuz.♦

Lehengo ostiralean Juan Kruz Lakastarekin eta Joxerra Senarrekin batera Donostian emandako hitzaldian Ivan Gimenez El Corralito foral liburuaren egileak kontatu zuen duela urte batzuk Noticias de Navarra-ko lankide batzuekin erredakzioan hitzaspertuan zela eta hizpide UPN, PSN, Opus, CAN, patronala eta enparauak zituztela, batek bromatan “erregimen” bezala definitu zuela kuadrila hura. Definizioa gustatu, eta erregimena-ren zabalkundea potoltzen joan zen. Hiztegietan bazen, baina ez XXI. mendeko diskurtso politikoan.

Iñigo Aranbarrik Hitzak eta giltzak liburuan Gurea atalean:

“Hori gurea duk”, esan ohi da gurean norbait ideologikoki gure ingurukoa dela adierazteko. Izendatuak ez daki, baina ezagutzeko moduko orbana darama atzean. Lasai doa. Ez da ohartu ere egiten espaloi gainean uzten ari den odol hariaz. Ez du egundo jakingo hainbeste nahi dion hizkuntza izan dela gorpu utziko duena.

Nafarroan batzuk hasi ziren orain urte batzuk: “Hori erregimena duk…”. Gorpu utzi dute. Baina Opusekoak tartean egonda, berpiztu ahal dira.♦

Garbi mintzatu da Iñigo Urkullu El Pais-eko elkarrizketan zenbait kontutan. Kasurako: Espainiako Estatuak Kataluniari eman dion tratuaren ondoren katalan gizartean sortu den mugimendua “plataformek lideratzea” ez du gustuko Jaurlaritzako lehendakariak.

“No me gusta que el malestar social generado por el ‘cepillado’ del Estatuto catalán en las Cortes y la sentencia del Tribunal Constitucional, tras el referéndum en Cataluña, sea liderado por plataformas. Un proceso de este tipo debe ser conducido desde las instituciones y los partidos con representación institucional”.

Gurean den akats endemikoaren (hau da, prozesua eragile politikoek gehiegi kontrolatu nahi izatearen) beste adibide bat da Urkulluren pentsaera. Akats endemikoa (I) artikuluan dagoen erantzunean German Kortabarriak dio haren egitasmoari Ardanzaren 1998ko bake planari “antz handia” hartzen diola.♦

Orain ere prozesua eragile politikoek gehiegi kontrolatzeko arriskuaz aritu ginen igandeko analisian, eta akats endemiko horren adibideetako bat da Lizarra-Garazi garaia, kasurako German Kortabarriak (ELA) bere liburuko 704. oharrean kontatzen duena baliatuz ikusten denez. Hitzarmen hura 1998ko irailaren 12an sinatu zuten alderdi, sindikatu eta eragile sozial askok; aurretik aritu ziren lantzen. “Edonola ere, San Fermin jaien sasoian egindako bilkura batean norbaitek erabili zuen konparazioari jarraiki, argi zegoen entzierro hartan alderdiak zirela zezenak eta gainontzeko [Irlandako] forokokideak, haien ibilbidea errazteko eta akordioak babesteko zeuden joaldunak”. Kortabarriak ondoren dio Lizarra-Garazi akordioaren aurkezpena izan zen aste hartan bertan izan zuela ELAk “alderdien arteko adostasunaren berri, HB, EAJ eta EArekin izandako bileran; testurik ez zitzaion, hala ere, eman. (…) Larunbatean [1998-09-12] Foroari aurkeztu zitzaion testua erabat itxia eta ukiezina gertatu zen, eta bere hartan sinatu zen”.♦

Egunkaria auzia dela-eta maiz etorri izan ziren ordezkari politikoak babesa ematera Andoainera, Martin Ugalde Kultur Parkera. Halakoetan beraien arteko elkarrizketetan ezin belarria jarri gabe geratu, eta alderdi abertzale desberdineko arduradun euskaldun ezagunenetako batzuk behin baino gehiagotan entzuten zenituen espainolez. Dezepzioa. Joan den asteartean Gipuzkoako Batzar Nagusietan ahaldun nagusiaren inbestidura saioan asko entzun zen euskara bi hautagaien eta taldeetako eledunen parte hartzeetan. Ahaldun nagusi berria euskalduna da, jakin dugu haren gobernuko diputatu denak ere euskaldunak direla (txalotzeko neurri politikoa; euskaraz egingo dituzte bilkurak, ezta?), Batzar Nagusietako presidentea ere euskalduna da (halaxe baino ez da aritu orain arte), eta juntetako bost taldeetako eledunetatik PPkoa da euskara ez dakien bakarra. Gazteen artean euskararen erabilera aregotzea da diputazio berriaren xedeetako bat. Ongi. Plaza publikoan (ere) segi dezatela beraiek halaxe, euskaraz, eta, haietako batzuk, pittin bat gehiago eginez. Euskaldunon normalizazioa.♦

Post scriptum: Markel Olanok baietz esan du, euskaraz egingo dituztela gobernu bilerak. Ongi.

Baieztatu da Arnaldo Otegik datorren urteko apirilean (10ean?) kartzelatik irteten duenean hauteskundeetan hautagai izateko aukera izango duela. Aurrerapenik ezean, handik urte erdi batera izango dira Eusko Legebiltzarrerako bozak, urrian. Otegi 2008ko abuztuaren 30ean atera zen aurreko aldiz espetxetik, hamabost hilabetez barruan egon ostean. Foko publikoak utzi, eta lehen hiru hilabeteak ezker abertzaleko militante ugarirekin egoteko baliatu zituen, egoeraz eta etorriko zen estrategia berriaz mintzatzen hasteko. Hedabide batean aurreneko elkarrizketa justu hiru hilabetera eman zuen (Gara-n), apunte batzuk zabaltzeko. Lehen prentsaurrekoa, berriz, sei hilabete eta erdira, estrategia berriari buruzko hausnarketa eta lehen urratsak ofizial egiteko. Tartean —urtarrilean— Kursaalean solasaldi batean aritu zen. 2008koaren aldean bada alde nabarmen bat orain: badira bost urte pasa ezker abertzaleak abian duela estrategia berria. 2008an kartzelatik irten zuen egun berean eta, “intentsitate handiagoz”, bere ongietorrian, “erreferentziatzat” zituen militante asko eta asko joan zitzaizkion “ezker abertzalearen egoera kritikoaz kezka” agertzera. Bada beste alde handi bat 2008tik (50 urte zituen orduan): orain hamabost hilabetera ez, sei urte eta erdi erdira aterako da barrutik. ♦